Terwijl de migratie uit Centraal-Amerika naar de VS al meer dan een decennium veel hoger ligt dan die in Venezela, wordt overal in de grote media de Venezolaanse emigratie plots breed uitgesmeerd. In tegenstelling tot al zijn buurlanden in de regio is het migratiesaldo van Venezuela in zijn geschiedenis nooit negatief geweest. Tot nu toe.
Dit Caribische land heet al jaren diegenen welkom die droomden van een tweede start die hun thuisland hen niet kon bieden. Eerst vluchtten de Colombianen voor het oorlogs- en bezuinigingsbeleid in hun land: meer dan vier miljoen mensen zijn de grens overgestoken en hebben zich in Venezuela gevestigd. Daarnaast leeft in Venezuela de grootste groep Ecuadoriaanse immigranten van Latijns-Amerika. Ook veel burgers van de zuidelijke kegel van het continent vonden een toevluchtsoord in het land Bolivar toen militaire laarzen elke democratische wens in Chili, Uruguay en Argentinië bloedig de kop indrukten.
Deze massale immigratie beperkt zich niet tot de landen van de regio. Venezuela heeft een van de grootste Syrisch-Libanese gemeenschappen in de regio, en in opeenvolgende golven hebben tienduizenden Spanjaarden, Italianen en Portugezen daar wortel geschoten.
Tot 2016 verlieten alleen de midden- en hogere klassen Venezuela om zich in andere landen te vestigen. Hun integratie leverde geen probleem op dankzij hun grote koopkracht (1). In dat jaar was het emigratieproces in een stroomversnelling geraakt. Naast buitenlanders en mensen met een dubbele nationalitieit die besloten naar huis terug te keren, vluchtten ook veel gewone Venezolanen het economische en politieke geweld waarmee Venezuela is geconfronteerd (2).
De migratie van de armere bevolkingslagen heeft geleid tot een aanzienlijke toename van het aantal Venezolanen in de landen van de regio. Bij gebrek aan historische ervaring met migratie in Venezuela, moesten die tot scha en schande ondervinden dat de paradijzen die hen worden voorgespiegeld en verkocht door mensensmokkelaars niet bestaan en dat het leven van een arme expat in een vreemd land geen sinecure is. Om niet te spreken over de vaak vijandige opvang van de lokale bevolking, die zelf in economische moeilijkheden verkeert en de komst van nog armere mensen niet goed inziet. De gekochte ‘reis’ is enkele reis, bij gebrek aan middelen voor een retour.
POLITIEK GEVOEL VOOR TRAGISCHE VERHALENEmigratie is een geheel van zowel individuele als collectieve tragische verhalen. Het scheidt gezinnen, kneust de levende intellectuele en productieve krachten die zouden moeten deelnemen aan de ontwikkeling van het land, en draagt bij aan het ontstaan van een gemeenschappelijk traumatisch geheugen.
Hoewel het fenomeen van de massale emigratie van Venezolanen sinds 2016 een favoriet onderwerp van de westerse pers is geworden, werden we nog nooit eerder, zoals in afgelopen week, overspoeld door dergelijke gecoördineerde media-blitzkrieg over dit onderwerp.
De meeste redacteuren van de dominante media zouden plots eensgezind, en onafhankelijk van de actuele kwesties in hun eigen land hebben besloten hun medeburgers te “informeren” over een drama dat zich afspeelt en dat de stabiliteit van Latijns-Amerika in gevaar zou brengen. Deze “spontaniteit” is des te vreemder omdat de ‘analyses’ over dit fenomeen altijd dezelfde zijn, of het nu gaat om een Argentijnse of Engelse persgroep, Amerikaanse of Franse televisiezenders of Ecuadoraanse of Spaanse radiostations.
Het thema wordt voorgesteld zonder enige schets van de politieke context, zonder enige nuance of dissonante stemmen, en zonder enig standpunt van de Venezolaanse regering als tegenhanger. Het monolithische verhaal van de dominante media heeft de journalistieke ethiek onmiskenbaar opgeofferd op het altaar van de propaganda.
De consument van deze transnationale communicatie zal nooit iets weten over de aanhoudende felle economische oorlog tegen Venezuela, noch over de militaire dreigementen die boven het Caribische land hangen. Aangezien de gevolgen geen oorzaken hebben, is het dus gemakkelijker om de verantwoordelijkheid voor het migratieproces uitsluitend bij Nicolas Maduro te leggen.
Dit mediabombardement vindt uiteraard wél in een bepaalde context plaats. De Venezolaanse president, die recent nog werd herverkozen met een score die verschillende presidenten van de regio jaloers zou maken, te beginnen met de niet-gekozen leiders van Brazilië of Peru (3), heeft besloten een tegenoffensief te starten om te proberen de gevolgen van de economische oorlog te verzachten. De media-aanval komt ook kort na een mislukte aanslag op Maduro (4). De pogingen om Venezuela te destabiliseren gaan dus een nieuwe fase in. De media-exploitatie van het thema migratie is slechts de opmaat.
In tegenstelling tot wat de meeste media zeggen, is de emigratie uit Venezuela helaas niet “nieuw”. De meeste Latijns-Amerikaanse landen hebben dit verschijnsel van massale emigratie ondervonden of ondervinden het nog steeds (5). De meest recente studies tonen dat het aantal Venezolanen dat momenteel in het buitenland woont, varieert van 6,5% tot 9,5% van de bevolking (6). Dit significantijfer ligt volgens cijfers van de Internationale Organisatie voor Migratie (7) echter ver onder het aantal Portugezen, Ieren, Roemenen of Polen dat buiten de grenzen van hun vaderland woont. Hoewel het hier om landen van de Europese Unie gaat, worden noch de media, noch de Brusselse autoriteiten, die zeer verontrust zijn over de zaak Venezuela, in beweging gebracht (8).
Elk middel is goed om, zoals in het Chili van Allende, de Venezolaanse economie pijn te doen en de bevolking te verstikken. De hypocrisie en politieke manipulatie van de kwestie van de Venezolaanse emigratie past in de context van een permanente politieke confrontatie tegen het Bolivariaanse model. Terwijl de meeste emigranten uit de genoemde Europese landen hun land hebben moeten verlaten als gevolg van bezuinigingsmaatregelen van hun eigen regering, vertrekken in het geval van Venezuela burgers om te ontsnappen aan de gevolgen van de economische oorlog die tegen hun land woedt. Speculatie tegen de nationale munt, smokkel van en speculatie met basisbenodigdheden, plundering van benzinevoorraden, speculatie tegen de Venezolaanse munt, verlaging van de kredietwaardigheid van Venezuela ondanks stipte afbetaling van zijn schuld, ….
Daar komt nog bij dat de VS en hun bondgenoten een ernstige economische en financiële blokkade opwerpen, begonnen door Obama en versterkt door Trump. Zoals de econoom Pacualina Curcio (10) opmerkt, is 64% van de totale invoer van geneesmiddelen in Venezuela en 82% van de invoer van levensmiddelen afkomstig uit de VS of uit Europese en Latijns-Amerikaanse landen, die de lijn van Washington tegen Maduro volgen.
Deze economische oorlog is een misdaad die ellende wil zaaien en burgers wim aanzetten een betere toekomst buiten het land te zoeken. Venezolaanse emigranten worden tegen hun wil een voorwendsel om ‘humanitaire interventie’ te rechtvaardigen, een terminologie die nu bekend staat als newspeak voor de verschrikkingen van oorlog.
Wanneer de dominante media, gesteund door een groot aantal NGO’s met een meer dan twijfelachtige objectiviteit (11), de aandacht richten op het recente migratieproces van de Venezolanen en met opzet de oorzaken daarvan verzwijgen, voeren ze niets meer of minder dan een oorlogspropaganda om geweld of antidemocratische actie tegen de bevolking van Venezuela te legitimeren.
MIGRATIE MISBRUIKT VOOR DESTABILISATIEIn de marge van de 8ste top van het Amerikaanse continent, op 13 april 2018, nam de Amerikaanse vice-president Mike Pence deel aan een bijeenkomst met leden van de meest extreemrechtse rand van de Venezolaanse oppositie. Tijdens de bijeenkomst verklaarde een van de aanwezige politici, Antonio Ledezma, die een paar weken eerder de internationale gemeenschap had opgeroepen om Maduro omver te werpen (12): “
Meer dan humanitaire hulp, het is humanitaire interventie die we nodig hebben” (13). Het woord is eruit. Het is nu dus zaak om in de publieke opinie de voorwaarden te scheppen die zo’n oorlogsavontuur rechtvaardigen. Onder het voorwendsel van de migratie van Venezolaanse burgers hebben de regeringen van Brazilië, Colombia en Guyana in maart 2018 hun troepen gemobiliseerd aan hun grens met Venezuela.
Op 27 juni 2018 ontmoette Mike Pence een groep Venezolaanse emigranten aan de Braziliaanse grens en verklaarde daarbij dat “vrijheid en democratie in Venezuela moeten worden hersteld” (14). Een maand later, op 8 augustus, was het de beurt aan de permanente vertegenwoordiger van de Verenigde Staten bij de Verenigde Naties, Nikki Haley, om naar de grens tussen Colombia en Venezuela te gaan om het lot van Venezolaanse emigranten te betreuren (15). Hij nodigt de nieuwe rechts radicale regering in Bogota uit een regionale front tegen het Bolivariaanse Venezuela te leiden.
Twee weken later, op 24 augustus, stuurde het Pentagon op verzoek van Colombia een hospitaalschip, het USNS Comfort, om de “druk van de toestroom van Venezolaanse migranten naar de Colombiaanse gezondheidszorg te verlichten”, zoals vermeld in het communiqué van het SouthCom (16). Erg sarcastisch als we de betreurenswaardige toestand van de volksgezondheid in Colombia zelf kennen. Dit hospitaalschip werd begeleid door oorlogsschepen van de Amerikaanse marine (17). Tegelijkertijd met deze manoeuvres begon het huidige mediaoffensief tegen Venezolaanse emigranten.
De mediataal spreekt over “
Venezolaanse vluchtelingen” en dat is niet onschuldig. In maart 2018 moest de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de VN (UNHCR) een verklaring afleggen waarin eraan werd herinnerd dat Venezolanen die besloten hadden te emigreren, niet als vluchtelingen werden beschouwd (18). Wie “vluchteling” zegt, suggereert de mogelijkheid “vluchtelingenkampen” te bouwen. In augustus 2017 besloot Colombia vluchtelingenkampen te bouwen in steden die grenzen aan Venezuela. De voormalige Colombiaanse president Juan Manuel Santos had zelfs leden van zijn regering naar… Ankara gestuurd, om ‘inspiratie’ te halen bij de Turkse leiding i.v.m. de toevloed van Syrische vluchtelingen daar, die de oorlog in hun land ontvluchtten (19).
De regering inCaracas heeft al de illegale rekrutering van Venezolaanse emigranten in het Colombiaanse leger aan de kaak heeft gesteld. Volgens de Venezolaanse minister van Binnenlandse Zaken is het doel ervan aanvallen onder valse vlag of incidenten aan de grens te veroorzaken, voorwendselen die nodig zijn om een militaire interventie op gang te brengen (21).
Om de groeiende emigratie aan te pakken heeft de Venezolaanse regering onlangs een herstel- en stabiliseringsplan voor de Venezolaanse economie gelanceerd, een openbaar en participatief voedseldistributienetwerk, en een systeem van subsidies opgezet om de Venezolaanse bevolking te beschermen en aan te moedigen deel te nemen aan het herstel van het productieapparaat. Maduro zond ook een boodschap aan de Venezolaanse gemeenschap in het buitenland, waarin hij degenen aanmoedigde die willen terugkeren omdat “het land hen nodig heeft”.
Artikel oorspronkelijk gepubliceerd op 29/08/2018 op RT in het FransNoten:(1) “
Venezolanen kopen meer dan 5 woningen per maand in Madrid”, ABC, 06/06/2018, https://www.abc.es/espana/madrid/abci-venezolanos-compran-mas-5-viviendas-madrid-201806060103_noticia.html.(2) Zie Romain Migus,’2016-2017, Stilte na de storm’, Venezuela en Vivo, 21/07/2018. https://www.romainmigus.info/2018/07/2016-et-2017-le-calme-apres-la-tempete.html(3) Nicolas Maduro, die verkozen werd met 31,7% in de eerste ronde scoorde beter dan de Chileense of Colombiaanse presidenten of zelfs de voormalige Mexicaanse president.(4) Zie Romain Migus, “
De médiatieke drone ontploft in volle vlucht “, Venezuela en Vivo, 04/08/2018, https://www.romainmigus.info/2018/08/le-drone-mediatique-explose-en-plein-vol.html(5) We denken daarbij aan de grote Colombiaanse diaspora, begin jaren 2000 met 15 % van de bevolking die het land moest verlaten, of aan de landen van Centraal Amerika, waarvan zeer veel inwoners naar de Verenigde Staten emigreren.(6) De Internationale Organisatie voor Migratie en het UNHCR heeft het cijfer van 2,3 miljoen Venezolanen in het buitenland opgegeven (op een totaal van 31,57 miljoen).(7) Internationale Organisatie voor Migratie, “
Wereldwijde Migratie”, https://www.iom.int/fr/la-migration-dans-le-monde(8) “
De crisis in Venezuela, de EU kondigt humanitaire hulp aan”, europa.eu/pid/pressrelease_IP-18-4007_en.pdf(9) Uit gedeclasseerde documenten bleek dat de Amerikaanse president Richard Nixon (1969-74) zijn regering had gevraagd “de Chileense economie te laten schreeuwen” om vervolgens de socialistische president Salvador Allende omver te werpen.(10) Pacualina Curso, ” Criminele blokkade tegen Venezuela”, Grand Soir, 09/04/2018, https://www.legrandsoir.info/blocus-criminel-contre-le-venezuela-ultimas-noticias.html(11) Zie in dit verband Maurice Lemoine, “
Goede en slechte slachtoffers in Venezuela”, Le Grand Soir, 18/02/2016, https://www.legrandsoir.info/bonnes-et-mauvaises-victimes-au-venezuela.html, en Romain Migus en Eva Golinger, La Telaraña Imperial, Caracas, ed. EESC, 2008. Beschikbaar op www.romainmigus.com/2013/06/la-telarana-imperial.html. Er is op gewezen dat juist deze NGO’s een groot deel van de “humanitaire” economische hulp ontvangen.(12) Patrick Saint Paul, ‘Antonio Ledezma : “
We hebben een interventie nodig om Maduro omver te werpen “, Le Figaro, 23/02/2018, www.lefigaro.fr/international/2018/02/23/01003-20180223ARTFIG00339-antonio-ledezma-il-faut-une-intervention-pour-renverser-maduro.php(13) Zie video https://www.voanoticias.com/a/antonio-ledezma-reunion-vicepresidente-mike-pence-cumbre-americas/4347460.html#player-set-time Ledezma op d´Antonio=0.00001.(14) “
Mike Pence: De vrijheid zal hersteld worden in Venezuela”, El Nacional, 27/06/2018, www.el-nacional.com/noticias/latinoamerica/mike-pence-libertad-sera-restaurada-venezuela_241757.(15 )Nikki Haley bezocht grens Colombia-Venezuela: “
El mundo tiene que darse cuenta de que Maduro es un dictador”, Infobae, 28/08/2018, https://www.infobae.com/america/eeuu/2018/08/08/nikki-haley-visito-la-frontera-entre-colombia-y-venezuela-el-mundo-tiene-que-darse-cuenta-de-que-maduro-es-un-dictador/(16) “
Hospitaalschip ondersteunt humanitaire missie in Latijns-Amerika”, Comunicado del Comando Sur de Estados Unidos, 22/08/2018, https://medium.com/@USAenEspanol/buque-hospital-apoyará-misión-humanitaria-en-américa-latina-65a8d0112f8(17) “
Ya zarpó: ” Gringo-ziekenhuis richting Colombia en andere Latinolanden”, La Iguana, 24/08/2018, https://www.laiguana.tv/articulos/322168-buque-hospital-colombia-comunicado/(18) “
UNHCR vertegenwoordiger verklaart dat Venezolaanse migranten geen vluchtelingen zijn “, Telesur, 12/03/2018. https://www.telesurtv.net/news/Acnur-reconoce-labor-de-Venezuela-con-migrantes-20180312-0046.html(19)Mariana Escobar Roldán,’Colombia bouwt vluchtelingekampen voor Venezolanen’, 28.8.2018, El Colombiano, www.elcolombiano.com/colombia/colombia-alista-campos-de-refugiados-para-venezolanos-EN7186336(21) “
Venezuela klaagt illegale recrutering aan aan Clombiaanse grens”, Telesur, 16/02/2018, https://www.telesurtv.net/news/venezuela-denuncia-falsos-positivo-frontera-colombia-20180216-0020.html