Oxfam International (1) is een confederatie van ngo’s die zich inzetten om armoede te bestrijden vanuit de idee dat armoede een kwestie van onrecht is. Ze heeft meer dan 70 jaar ervaring en werkt in meer dan 90 landen. Ze is sinds 1993 actief in Cuba en stelde op 25 mei 2021 in Havana haar rapport “Het recht om te leven zonder blokkade. Impact van de VS-sancties op de bevolking en het leven van de vrouwen” voor.
In Cuba is 78% van de kinderen en vrouwen geboren onder de zestig jaar oude blokkade van de Verenigde Staten tegen het eiland. De sancties treffen de meest kwetsbare bevolkingsgroepen, met grote gevolgen voor hun familie en hun bestaansmogelijkheden. Ze remmen hun ontwikkelingskansen en projecten af en beperken de evolutie naar een meer gelijke en inclusieve samenleving.“Oxfam roept op om een einde te maken aan de blokkade. Sinds meer dan een jaar vormen de sancties een reële hindernis om medisch materiaal in de strijd tegen Covid-19 te verwerven, zoals mechanische longventilatoren, mondmaskers, diagnosekits, reagentiavloeistoffen, vaccinatienaalden, enz. Onze organisatie steunt de algemene vaccinatiecampagne die de mensen bescherming moet bieden. Cuba heeft zelf vijf kandidaat-vaccins in ontwikkeling, twee in de laatste klinische testfase. Nochtans, het feit dat de blokkade commerciële banden met de VS verbiedt, vertraagt de massale vaccinatie op het eiland.”, aldus Elena Gentili, de vertegenwoordigster van Oxfam in Cuba.
Oxfam werkt al 33 jaar samen met lokale actoren, gemeenschappen, coöperaties, sociale organisaties en partners. De feiten die de studie aanbrengt bevestigen de opgedane ervaring dat de blokkade van de Verenigde Staten de economische crisis verscherpt omdat hierdoor de contacten met leveranciers van geneesmiddelen, technologie, voeding en andere basisgoederen moeilijk verloopt.
De studie vertrok van de vraag wat het betekent te leven in de huidige gezondheidscrisis in een land onder een economische, commerciële en financiële blokkade? De regering Trump heeft de blokkade nog met meer dan 240 nieuwe sancties verscherpt, waarvan 55 in volle Covid-19-crisis.
Deze maatregelen treffen ook de private ondernemers erg, zeker in de toeristische sector; dat was al zo nog voor Covid-19 er bovenop kwam. Standard Business Confidence Survey deed in 2020 een enquête. Hieruit bleek dat meer dan 60% van de ondernemers en onderneemsters op het eiland verklaarden dat de schade geleden door de pandemie even groot is al deze ten gevolge van de VS-blokkade. Vrouwen worden het sterkst getroffen.
Oxfam baseert zich voor haar analyse op een studie uitgevoerd door het Centro de Investigaciones de la Economía Mundial (CIEM) en op getuigenissen van voornamelijk vrouwen. De blokkade versterkt het patriarchale patroon en houdt geen rekening met de andere noden en kansen en de zelfstandigheid van vrouwen. De blokkade treft hen in de privésfeer, waar zij het grootste gewicht dragen voor de kinderen en het dagelijks onderhoud. De Cubaanse vrouwen besteden rond de 35,20 uur per week aan huishoudelijke taken en de zorg voor de familie. In 46% van de gezinnen zijn zij gezinshoofd. Ook in de publieke sfeer zijn vrouwen slachtoffer van de blokkade, want zij staan achteraan in de rij voor werk of onderwijs, en kampen dagelijks met tekorten.
De studie gaat dieper in op de sectoren waar vrouwen sterk aanwezig zijn en een verantwoordelijke plaats innemen. In de gezondheidszorg maken zij 71% van de totaal 479.623 beroepskrachten uit. In het onderwijs waren in 2019 een 60% van de ruim half miljoen leerkrachten vrouwen. In de biotechnologie 53% in de onderzoekscentra en 84% in de laboratoria.
Er zijn meer vrouwelijke dan mannelijke specialisten werkzaam in de rode zones in de hospitalen, waar zij de zwaarste Covid-19 patiënten verzorgen. Veel vrouwen maken nu deel uit van de equipes die de vijf kandidaat-vaccins ontwikkelen. Oxfam erkent dat het Cubaanse antwoord op de coronacrisis veel te danken heeft aan de dagelijkse inspanningen van vrouwen die de beperkingen en de stress als gevolg van de VS-sancties tegen hun land moeten trotseren. “We zijn ervan overtuigd dat in een scenario zonder blokkade de meest kwetsbare groepen een betere sociale bescherming zouden hebben. Zonder blokkade zouden de vrouwen meer hun rechten kunnen opnemen. Zonder blokkade zou de privésector meer kansen krijgen”, aldus nog Gentili. Een dialoog en een samenwerking tussen beide landen zou een positief effect hebben op de openbare gezondheid en de biotechnologie. Ook andere landen zouden hierdoor de pandemie beter onder controle kunnen krijgen. Biden, stop de blokkade!
Oxfam roept de regering Biden-Harris op om de bilaterale relaties te normaliseren. “Het is in hun handen om de maatregels van hun voorgangers op te heffen en een nieuw toenaderingsproces kansen te geven en te laten groeien. Samen met het Congres kunnen zij werk maken om eindelijk een definitief einde aan de blokkade te maken”, besluit het rapport.
Oxfam dringt er bij de Europese Unie op aan om de dialoog met de Biden-administratie te intensifiëren met het oog op de opheffing van de blokkade tegen Cuba. De stemming in de Algemene Vergadering van de VN over de resolutie om een einde te maken aan de blokkade biedt een goede gelegenheid om de dialoog aan te gaan.
Op internationale fora moet de discussie op basis van feiten over de kwalijke gevolgen van de blokkade dringend verdergezet worden.
Lees hier een aantal elementen uit het rapport en getuigenissen.
Doe mee met de fietskaravaan tegen de blokkade, op 12 juni in Brussel. Schrijf je hier in.(1) Oxfam International werd in 1995 opgericht door een groep ngo’s. De naam “Oxfam” stamt af van het Oxford Committee for Famine Relief dat in 1942 werd gesticht en tijdens WO II voedselpakketten naar het bezette Griekenland zond. Daarna verlegde het de focus naar de ontwikkelingslanden. In België bestaat de organisatie uit Oxfam-Solidariteit, Oxfam-Wereldwinkels (Vlaanderen) en Oxfam Magasins du Monde (Wallonië en Brussel).