Misschien zagen jullie de afgelopen dagen wel beelden passeren van toeristen die vast zaten in Peru door blokkades en protesten. Wat zit er achter deze protestbeweging die het Latijns-Amerikaanse land volledig lam legt? In Peru is het al dagen onrustig. De bevolking roert zich na de staatsgreep van 7 december, waarmee de rechtse politieke en economische krachten in het land vicepresidente Dina Boluarte aan de macht brachten. Zij president wilden president Pedro Castillo via een stemming in het parlement afzetten, maar hij gaf zich niet zonder slag of stoot gewonnen. Hij ondernam een ultieme poging om aan te blijven door de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) te vragen hem te steunen en het vijandige parlement naar huis te sturen. Daarop werd Castillo opgepakt en greep Boluarte de macht.
Castillo geniet echter nog veel steun bij de boerenbevolking en de inheemse gemeenschappen in Peru. Het zijn zij die nu het protest tegen de niet-verkozen interimregering aansturen. De bevolking eist de vrijlating van Castillo en onmiddellijk nieuwe verkiezingen.
Bij de protesten tegen de coup kwamen al 25 mensen om het leven en vielen honderden gewonden – waaronder ook kinderen – door het brute geweld van de ordediensten. Zij worden de straat opgestuurd door de interim-presidente in de hoop dat het protest gaat liggen. Eén minister diende al zijn ontslag in omdat hij het niet eens is met die harde repressieve aanpak.
Pedro Castillo, zelf van inheemse orginie, werd van het begin van zijn presidentschap tegengewerkt door een vijandig parlement en door de grootgrondbezitters. Die deden er alles aan om een geplande landhervorming dode letter te laten blijven. De gewone Peruaan die uitkeek naar betere levensomstandigheden onder Castillo ziet die hoop nu smelten als sneeuw voor de zon. Tenzij ze het tij kunnen keren, en dat proberen ze onder andere met betogingen en wegblokkades.
Castillo heeft intussen asiel aangevraagd in Mexico. Een meerderheid van de Latijns-Amerikaanse landen veroordeelt de staatsgreep in het Andesland. Onder andere Argentinië, Bolivia, Colombia, Cuba, Honduras en Mexico gaan niet akkoord met de machtsovername, waar ze ook de hand van de Verenigde Staten in zien. Dat wordt met de dag duidelijker. De huidige ambassadrice van de VS in Peru is een voormalige medewerkster van de CIA. En Washington heeft onmiddellijk zijn steun uitgesproken voor de interim-coupregering in Peru.
In de VS en Europa komen de volksprotesten en hun eisen weinig in de media. De politieke wereld spreekt zich nauwelijks uit over het brute politiegeweld tegen betogers in Lima en andere steden. Peru kent een lange geschiedenis van staatsgrepen, dictatuur en onstabiliteit. Een gefaalde staat waar geweld en onrust heerst, is een gemakkelijkere verhaallijn voor de westerse pers dan de diepere oorzaken ervan blootleggen en de strijd tussen progressieve en conservatieve krachten duiden.
Het land wacht een moeilijke en onzekere periode. Maar net als elders in het continent bieden de volksklassen in Peru moedig weerstand tegen rechts uit binnen- en buitenland. Op het spel staan immers de soevereiniteit van hun land, de democratische rechten en de hoop op sociale vooruitgang.