Tijdens de economische crisis van de jaren negentig in Cuba maakte Yank Benavente’s stiefvader lange ritten op de fiets op zoek naar voedsel. Nu het eiland de gevolgen van de pandemie te verduren heeft, kweekt Yank groenten op zijn dak. Sinds het land eind maart zijn deuren voor toeristen sloot, zit de 38-jarige kunstenaar Yank zonder werk.
Maar nu heeft hij sla, snijbiet, komkommers en tomaten boven zijn woning, in het Vedado district van Havana.
Als stadslandbouw trendy is, vooral in Europa, is het in Cuba een noodzaak, nu een tweede Speciale Periode – vernoemd naar de crisis van de jaren ’90 als gevolg van de ineenstorting van de USSR – op komst is.”
Het idee om groenten in de stad te verbouwen, komt voort uit de problemen van het land en van de wereld, die gelinkt zijn aan de economie en het coronavirus”, zegt Yank, die plantenbakken maakte van oude Franse ‘Guichard Frères’ goten, gerecupereerd uit een huis dat wordt afgebroken.
Hij reageert daarmee op de oproep van de communistische regering aan de mensen om hun eigen voedsel te verbouwen, met het oog op moeilijkere tijden.”
Onze reserves, ons potentieel, liggen in ons vermogen om zelf te produceren”, zegt minister van Economie Alejandro Gil.
Het lijdt geen twijfel dat de coronapandemie de situatie verergerd heeft op het eiland, dat het nu moet stellen zonder de deviezen van het toerisme, waarmee de import kon betaald worden.
Maar, zoals de econoom Pedro Monreal op Twitter aangeeft, “de redenen voor de crisis (voedselcrisis, nota van de redacteur) waren al voor de pandemie aanwezig”.
Hoofdprobleem: De Cubaanse landbouw dekt slechts 20 % van de behoeften van de bevolking, waardoor het eiland gedwongen wordt de rest te importeren, vorig jaar voor maar liefst 2 miljard dollar.
Een economische studie van een ambassade schetst een somber beeld: “
Cuba is nu een van de Latijns-Amerikaanse landen met de laagste opbrengsten in de landbouw”, met verliezen van bijna 57 % procent van het geproduceerde voedsel, bij de oogst en de distributie, en meer dan 14 % procent aan braakliggende landbouwgrond.
Als gevolg van deze structurele problemen, maar ook van het klimaat, daalde de groentenproductie in 2019 met 4,3 % en de fruitproductie met 11,6 %.
Yank herinnert zich dat in 1994, tijdens de Speciale Periode, zijn stiefvader door het gebrek aan voedsel gedwongen werd om op de fiets te stappen en naar het platteland te rijden om groenten te halen.”
Als we niet snel een oplossing vinden, denk ik dat het erger wordt dan in ’94,” vreest hij.
In die tijd werd een moestuintje ook al aangemoedigd.
Marcelo Resende, vertegenwoordiger van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) op het eiland, wijst erop dat “de stadslandbouw ontstond tijdens de Speciale Periode, toen de bevolking alternatieven nodig had om zichzelf van voedsel te voorzien”.”
En in de huidige context van moeilijke voedselproductie zet het land weer de stadslandbouw in de verf om daar op in te spelen”.
Yoandra Alvarez, 49 jaar, doet dit al sinds de jaren negentig. In de buitenwijken van Havana heeft zij een braakliggend terrein overgenomen, waar vroeger een berg afval lag en nu een honderdtal fruitbomen groeien, goed om confituur en ijs te maken.
Ze wordt beschouwd als een lokale referentie, en verheugt zich over deze heropleving van de stadslandbouw: “
Heel interessant. Mensen beginnen het mooie van een krop sla te zien”, zegt ze met een glimlach.
Bij gebrek aan chemische meststoffen, die bijna niet te importeren zijn vanwege het Amerikaanse embargo, gebruiken de Cubanen natuurlijke technieken, maar “we moeten de toegang tot zaden en water verbeteren, daar gaan we mee aan de slag”, zegt de vertegenwoordiger van de FAO.
Voor Jesus Sanchez, een liefhebber van permacultuur en stadslandbouw, is er geen weg terug: Thuis gebruikt hij oude banden en flessen om zijn gewassen in te telen, terwijl hij daarnaast ook konijnen en kippen houdt.”
We moeten het huis niet uit om kruiden te kopen, en we hebben pompoen, cassave en zoete aardappel te eten,” zegt hij, en hij vindt het leuk om met zijn buren te delen. “
Als we mango’s plukken, geven we ze aan iedereen!”
Bron: Cubacoop