Hoewel er in Cuba geen kiesplicht is, gingen op 11 maart ongeveer 90 procent kiesgerechtigden stemmen voor hun vertegenwoordigers in de Provinciale Raden en in de Nationale Vergadering (het Cubaanse parlement). Die laatsten kiezen op 19 april op hun beurt de Staatsraad, wiens voorzitter de nieuwe Cubaanse president wordt. Het hele kiesproces wordt geleid vanuit de grote sociale organisaties, het middenveld zeg maar. In tegenstelling tot wat hardnekkig wordt beweerd speelt de Cubaanse communistische partij geen rechtstreekse rol in dit proces. Alle kandidaten worden door het volk naar voor geschoven, ofwel rechtstreeks in de wijken, ofwel via de kiescommissies.
Hoe worden afgevaardigden gekozen voor de Provincieraden?
Elk van de 168 gemeenten hebben hun kandidaten voorgedragen. Op zondag 11 maart werd rechtstreeks op hen gestemd om de afgevaardigden in de Provinciale Raden te verkiezen. Een provincieraad heeft minstens 75 leden. Dat verschilt per provincie volgens het inwonersaantal. In provincies met meer dan 750.000 inwoners en tot 1,5 miljoen inwoners wordt één afgevaardigde gekozen voor elke 10.000 inwoners. In provincies met minder dan 750.000 inwoners wordt het aantal afgevaardigden bepaald door het aantal inwoners in de provincie te delen door 75. In gemeenten met minder dan 15.000 inwoners worden altijd 2 afgevaardigden gekozen.
Hoe kiezen de Cubanen hun parlement?
De parlementairen worden gekozen bij rechtstreekse stemming van de inwoners van de gemeente. Voor elke 20.000 inwoners van een gemeente wordt één parlementair gekozen. In gemeenten met minder dan 30.000 inwoners worden altijd twee parlementairen gekozen. Er zijn in totaal 605 parlementairen verkozen uit meer dan 12.000 kandidaten die werden voorgedragen in 970 plenaire vergaderingen in het hele land. 47,4 procent van hen werden in oktober in hun lokale kiesomschrijving verkozen, de andere helft in de sociale organisaties van het middenveld: vakbonden, vrouwen- en studentenbeweging, beweging van buurtcomités, ….
Hoe kiezen de Cubanen de president van het land?
Om in Cuba voorzitter van de Staatsraad of President te kunnen worden, moet iemand dus verschillende verkiezingen doormaken waaraan het volk of zijn gekozen vertegenwoordigers deelnemen. Het pad begint wanneer hij of zij wordt voorgesteld in de plenaire vergadering van een massaorganisatie of in een gemeente als kandidaat voor afgevaardigde in de Nationale Vergadering. De Kiescommissie, samengesteld door afgevaardigden van het middenveld en steeds onder leiding van de vakbond, komt zo tot een voorstel van kandidatenlijst.
Daarna beslissen de gemeenteraden via rechtstreekse en open stemming of ze de kandidaten al dan niet bevestigen. Elk van de voorstellen moet meer dan de helft van de stemmen van de aanwezige afgevaardigden hebben. Indien de voorgedragen kandidatenlijst of een van de voorgedragen kandidaten niet wordt goedgekeurd, is de Commissie verantwoordelijk voor het indienen van een nieuw voorstel.
Na de verkiezing van het parlement roept de Nationale Benoemingscommissie de parlementairen op om onder de parlementsleden kandidaten voor te dragen voor de Staatsraad, bestaande uit 31 personen. De staatsraad is het orgaan dat het parlement vertegenwoordigt tussen de zittingen ervan. Vervolgens is er een open debat over elke kandidaat en tenslotte een vrije en geheime stemming in het parlement waarbij de 31 kandidaten met de meeste stemmen in de Staatsraad verkozen worden. Daarna kiest de Staatsraad onder haar leden een voorzitter, de President van Cuba. Wanneer de President zijn ambt niet langer kan uitoefenen wordt die door de eerste vicevoorzitter van de staatsraad vervangen. De Cubaanse president heeft dus een andere functie dan pakweg de Amerikaanse of de Franse president.
In het hele proces wordt de bevolking nauw betrokken via wijkvergaderingen, vergaderingen van de sociale organisaties en uiteraard via de verkiezingen. Dat verklaart de hoge deelname aan de niet verplichte stemgang. Dat verklaart ook de grote steun onder de bevolking voor de verkozen leiders. Telesur en Granma