Evo Morales’ versterkt zijn kandidatuur; de volkskrachten bepalen de verkiezingen in Bolivia. Het zijn niet alleen de opiniepeilingen van verschillende persgroepen die een overwinning van Evo Morales en Alvaro Garcia bij de komende presidentsverkiezingen in oktober 2019 voorspellen, … … maar ook de mobilisatie van de bevolking in de straten die de zeer sterke steun van de bevolking onderstrepen voor de coca-boer, die de laatste dertien jaar over Bolivia geregeerd heeft.
Het bewijs van deze steun is de lancering van de campagne van de Beweging voor Socialisme (MAS) die op 18 mei 2009 in Chimoré-en-el Chapare plaatsvond en die ongeveer een miljoen activisten en sympathisanten bijeenbracht en van daar uit doorstroomde naar alle departementen en het hart van het land.
Bolivia heeft een bevolking van 12 miljoen inwoners, en ongeveer 6 miljoen stemgerechtigde burgers. De wet bepaalt dat de president verkozen is als een kandidaat een volstrekte meerderheid heeft behaald of meer dan 40% van de stemmen heeft behaald met een verschil van 10% ten opzichte van de tweede in de uitslag. Indien geen enkele kandidaat aan deze voorwaarden voldoet, wordt een tweede ronde gehouden.
De belangrijkste kandidaten zijn Evo Morales, van de Socialistische Beweging voor Socialisme (MAS), Oscar Ortiz, van de Sociaal-Democratische Beweging, van conservatieve strekking, Carlos Mesa, van liberale strekking, en Felix Patzi, van de Derde Weg, met een communautaire inslag.
De krachten die de beweging ondersteunenEr werd een politiek akkoord ondertekend tussen enerzijds de Boliviaanse Federatie van Mijnwerkersbonden (FSTMB), met een lange geschiedenis van strijd sinds de tweede helft van de twintigste eeuw, en anderzijds de Federatie van Coca Producenten uit Cochabamba Chapare. Het waren de belangrijkste bolwerken van verzet tegen de neoliberale regeringen en de basis waarop het syndicale en politieke gezag van Evo Morales is gebouwd. Dit akkoord, gesloten om het revolutionaire proces van structurele veranderingen te verdedigen en te verdiepen, is het meest sprekende teken van de steun van de strategische economische krachten van Bolivia.
Voeg daarbij de mobilisatie van de gigantische en dynamische bevolking van de stad El Alto. Het was het epicentrum van de volksopstand van oktober 2003 die een vreselijke nederlaag toebracht aan de conservatieve en neoliberale partijen onder leiding van de toenmalige president Gonzalo Sanchez de Lozada en zijn vice-president Carlos Mesa Gisbert. Via de Federatie van Buurtcomité’s (FEJUVE) en de Regionale Vakbonds Centrale (COR) roepen zij op tot de herverkiezing van Evo Morales, zodat de kans op een doorbraak van de oppositie zeer klein is.
Op vijf maanden van de presidentsverkiezingen, bevestigen de Boliviaanse Vakbonds Centrale en de Nationale Coördinatie voor Verandering (CONALCAM), waarin de sociale en volksbewegingen van boeren, inheemse volkeren, buurtverenigingen, interculturele en vrouwenorganisaties uit alle regio’s van het land zijn verenigd, hun steun aan de kandidatuur van Evo Morales. Een nieuwe presidentiële ambtstermijn (2020 – 2025) voor de huidige president is dus waarschijnlijk.
Het revolutionaire verdiepingsprojectHet programma van de Beweging voor Socialisme (MAS), heeft tot doel de nationale soevereiniteit op alle gebieden te consolideren en een proces van olie-, mijnbouw- en energie-industrialisatie te implementeren met de deelname van en onder controle van het volk. Daarmee wil MAS de economische, politieke, sociale en culturele vooruitgang verdiepen die het land een gemiddelde groei van het BBP van 5% over de 13 jaar van deze regering heeft opgeleverd en de armoede-index heeft verlaagd van 60% naar 35%. Dat alles naast andere successen op het gebied van nationale integratie en industrialisatie.
De basis voor deze successen is de nationalisatie van strategische natuurlijke hulpbronnen, voornamelijk aardolie en gas, sinds 2006 en ook het nationaliseren van bedrijven die in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw in buitenlandse handen waren gevallen. Dit heeft het mogelijk gemaakt om een autonoom ontwikkelingsplan uit te voeren dat gebaseerd is op de ontwikkeling van de interne markt en de consolidatie van de nationale staat als ontwikkelingsagent van de lagere sociale klassen die fundamentele actoren van verandering zijn geworden.
Deze populaire nationale krachten, met hun sterke nationalistische en anti-imperialistische overtuigingen, hebben zich bereid verklaard om de verandering voort te zetten, te verdiepen en te verdedigen met meer staatscontrole in de sectoren mijnbouw, olie en gasontginning, het bankwezen en buitenlandse handel.
Eduardo Paz Rada, Boliviaanse socioloog, hoogleraar aan de UMSA.
Rébellion