De liberale democratie en Cuba

De liberale democratie die ons als model wordt verkocht is bedacht voor de reproductie van het kapitalistische systeem. Soms duikt er toch een alternatief op in de politiek, die een bedreiging zou kunnen vormen voor de belangen van het kapitaal. Dat gebeurt als gevolg van de erosie van dat systeem zelf en dankzij de mobilisatie van het volk.

Dan zijn er nog de andere “machten” om gerechtelijke, mediatieke, parlementaire en soms zelfs militaire klappen uit te delen ter verdediging van wat zij beschouwen als de natuurlijke orde van de dingen.

Alles wordt geprobeerd, van de moord op een kandidaat tot de onterechte gevangenneming van een andere, of dreigementen van de banken. Som lukt het hen toch niet te voorkomen dat een linkse regering aan de macht komt en een links beleid gaat voeren zoals zij beloofd heeft. In de kapitaaldemocratie zijn er slechts verkiezingen waarbij geld en de media – die nooit in handen zijn van de meerderheid, maar altijd afhankelijk van adverteerders en aandeelhouders – op beslissende wijze ingrijpen.

Het zijn verkiezingen die plaatsvinden te midden van enorme economische, educatieve, culturele en communicatieve ongelijkheden. Daarbij beslechten vertegenwoordigers van economische elites, georganiseerd in politieke partijen, hun geschillen in een groot mediaspektakel om in de eerste plaats financiering en daarmee stemmen te verwerven.

In Cuba, zijn het de buren – zonder tussenkomst van geld of een partij – die in buurtvergaderingen kandidaten voordragen, waarmee vervolgens per kieskring lijsten van 2 tot acht personen worden gevormd. Daaruit wordt in een geheime stemming een afgevaardigde gekozen voor de gemeenteraad, die het hoogste machtsorgaan vormt in elke gemeente. Uit deze gementeraaad, bestaande uit afgevaardigden die rechtstreeks door het volk worden gekozen – niet door de elite van een partij die lijsten opstelt afhankelijk van haar financiers en belangen – wordt een kandidaat-afgevaardigde voorgedragen voor de nationale vergadering, waarvoor het volk opnieuw rechtstreeks en in het geheim moet stemmen om de hoogste macht van de natie te vormen.

Het is een systeem dat zeker nog kan worden geperfectioneerd, maar het is dat van een land zonder analfabetisme, met negen verplichte studiejaren voor iedereen, waar gratis gezondheidszorg en onderwijs universele garanties zijn en waar de burgers niet met hun stem aan politici hoeven te betalen om toegang tot deze diensten te krijgen. Dat was vóór 1959 in Cuba het geval en in veel landen nog steeds. De Cubaanse verkiezingen staan veel dichter bij het democratische ideaal dat door degenen die Cuba aanvallen wordt beleden, maar niet in praktijk wordt gebracht.

Behalve verkiezingen kent de Cubaanse samenleving nog vele andere vormen van democratische participatie en verdediging van de rechten van werknemers, studenten en buurtbewoners. Veel meer en beter dan in het kapitalisme. Een participatie die soms in de concrete praktijk formalistisch wordt, en voor verbetering vatbaar is. Dat erkennen de Cubanen en hun leiders zelf. Maar het zijn geen misvormingen die worden veroorzaakt door de economische belangen die de politiek in de meeste kapitalistische samenlevingen corrumperen en domineren.

Uittreksel uit een interview met Insurgente.org

Blijf op de hoogte. Schrijf je in op onze nieuwsbrief.

Restez informé. Abonnez-vous à notre newsletter.