De coup in Bolivia: vijf lessen

Deze tekst heeft als basis een vertaling van het artikel van Atilio Borón. Atilio Borón is marxist professor socioloog en heeft een doctoraat aan Harvard geschreven. Zijn artikel werd gepubliceerd nog geen paar uur na de coup tegen Morales had plaats gevonden. Het werd gepubliceerd in de voornaamste krant van Cuba: ‘Granma’ en werd gelezen over heel het Latijns-Amerikaanse continent. De Boliviaanse tragedie biedt belangrijke lessen voor progressieven:Ten eerste: het maakt niet uit hoe goed de economie geregeld is. Ja, zelfs op de meest voorbeeldige manier wordt beheerd, zoals de regering van Evo Morales deed met groei, herverdeling, investeringen allemaal gedekt en alle macro- en micro-economische indicatoren verbeterd onder zijn beleid. De lokale reactionaire burgerij en het imperialisme zullen nooit een regering accepteren die hun belangen niet dient. Ten tweede: politieke handleidingen gepubliceerd door verschillende instanties in de Verenigde Staten en hun auteurs vermomd als academici of journalisten, moeten worden bestudeerd, om de tekenen van een offensief op tijd te herkennen.

Deze geschriften benadrukken steevast de noodzaak om de reputatie van populaire leiders te vernietigen, met beschuldigingen van verduistering, corruptie, dictatoriaal gedrag en onwetendheid. Deze termen zijn instrumenten om het discours te veranderen en hebben als doel een populaire leider verdacht te maken. Deze taak wordt toevertrouwd aan zelfbenoemde ‘onafhankelijke journalisten’, die door de quasi-monopoliecontrole van de Latijn-Amerikaanse burgerij over de private mediakanalen, massaal worden opgevoerd om laster te kunnen verspreiden. In het geval van Bolivia, gaat deze laster gekoppeld aan racistische karikaturen over de inheemse volkeren en de armen. Dit gekoppeld aan een gelijkaardige strategie op sociale media incl. het verspreiden van fake news via Facebook/Twitter accounts die een digitale echo kamer vormen van haat,leugens en laster tegen Evo Morales.

Ten derde: zodra het voorgaande is begonnen, verschijnen rechtse politieke leiders en economische elites op het toneel. Ze eisen ‘verandering’ en een einde aan de ‘dictatuur’ van Evo Morales. Dit werd het best geillustreerd door de extreem-rechtse steenrijke seperatist uit Santa Cruz: Luis Fernando Camacho. Enkele maanden geleden was hij enkel gekend binnen een zeer klein onderdeel van de meest reactionaire groepen van Bolivia. Vandaag ziet het er naar uit dat hij wel eens president zou kunnen worden van Bolivia, dan heeft Bolivia ook zijn Bolsonaro.

Ten vierde: Na de plotse verschijning van de rechtse politieke leiders komen er “professionele veiligheidstroepen” op het toneel. In dit geval hebben we het over organisaties die worden gesteund door tal van militaire en civiele instanties verbonden met de VS-overheid.

Deze ‘professionele veiligheidstroepen’ trainen lokale troepen, bewapenen ze, doen gezamenlijke oefeningen en leiden ze politiek op. Hun invloed op het staatsapparaat was sterk. Getuige hiervan was Atilio Borón Argentijns socioloog aan de universiteit van Buenos Aires: “Ik heb met mijn eigen ogen mogen zien toen ik op uitnodiging van Evo een cursus over anti-imperialisme mocht presenteren voor hoge officieren van het leger en de politie van Bolivia.

Ik was geschokt door de mate waarin de toehoordes beïnvloed zijn door de meest reactionaire ideeën uit de VS, geërfd uit het tijdperk van de Koude Oorlog en door de openlijke ergernis die zij uiten, tegenover het feit dat hun land bestuurd werd door een president uit de inheemse bevolking.”Vervolgens trekken de ‘professionele veiligheidstroepen’ zich terug en laten ze het veld open voor de ongecontroleerde acties van fascistische hordes. Dezelfde technieken werden toegepast in Oekraïne, in Libië, in Irak, in Syrië Doel: politieke leiders die de VS irriteren omver werpen en de bevolking, activisten en overheidspersoneel intimideren door het gebruik van openlijke terreur. Met andere woorden een militaire staatsgreep georchestreerd van binnenuit. Reactionaire bendes, gerekruteerd en gefinancierd door rechts, kunnen hun heerschappij opleggen. Zodra ze openlijke terreur toepassen en de regering weerloos is, is de uitkomst onvermijdelijk.

Ten vijfde: de veiligheid en openbare orde van Bolivia had nooit mogen worden toevertrouwd aan instellingen zoals de politie en het leger, gekoloniseerd door het imperialisme en beïnvloed door de macht van rechtse krachten in de samenleving. Toen het offensief tegen Evo werd gelanceerd, koos Evo voor een beleid van verzoening en heeft hij niet gereageerd op de provocaties van de fascisten. Dit sterkte die rechtse krachten en gaf hen zelfvertrouwen om steeds verder te gaan. Eerst eisten ze een hertelling; toen beschuldigde ze Evo van fraude, vervolgens riep men op tot nieuwe verkiezingen, om uiteindelijk aan te dringen op verkiezingen zonder Evo. Er is een gelijkenis met manier waarop rechts in Brazilië alles deed om ervoor te zorgen dat Lula Da Silva niet kon meedoen aan de verkiezingen.

Uiteindelijk volgde het ontslag van Evo. In eerste instantie weigerde hij om de chantage te accepteren, als reactie daarop ging de oppositie over tot het zaaien van terreur met de medeplichtigheid van politie en leger, waardoor Evo gedwongen werd af te treden. Technieken direct uit het handboek van de CIA om regeringen uit het zadel te halen die de belangen van de VS niet dienen.

Na 200 jaar gaat de imperialistische monroe-doctrine door:. Dat is de doctrine van de VSdie de Latijns-Amerikaans landen ziet als hun persoonlijke achtertuin. Hopelijk trekken progressieven en democratene lessen uit twee eeuwen buitenlandse politiek van de VS en maken we nooit meer dezelfde fouten .

Blijf op de hoogte. Schrijf je in op onze nieuwsbrief.

Restez informé. Abonnez-vous à notre newsletter.