Camille uit Frankrijk verbleef een aantal dagen in Venezuela op het ogenblik van de grote stroompannes en schreef er dit dagboek over. Zijn verhaal is heel wat genuanceerder dan de mainstream berichtgeving. donderdag 7 maartVoor het eerst sinds 1994 valt in Caracas de stroom uit in heel de stad. Wij zijn net een expositie over Tesla aan het bezoeken in het Museum voor Wetenschappen in het stadscentrum. Gelukkig zaten we niet in de metro.
Geen stroom betekent geen metro, geen verkeerslichten, geen tankstations, geen leidingwater, geen elektronische betalingen, geen telefoon, geen keukenapparaten, geen machines in de bedrijvben, geen computers, geen automatische systemen. We besluiten te voet terug te gaan, een tocht van 5 kilometer, zonder dat we vrienden kunnen verwittigen met wie we in het oosten van de stad hebben afgesproken. Net als duizenden, miljoenen inwoners van Caracas. De chaos op straat, op de wegen zonder verkeerslichten is indrukwekkend. Hele groepen mensen wandelen naar huis zonder metro. Het is net piekuur, sluitingstijd van de burelen. Reeds vier jaar wordt fysiek geld: munten en biljetten, bijna niet meer gebruikt voor betalingen, Sinds de economische aanvallen van de VS en de EU, werd de galopperende inflatie gecompenseerd met drie muntontwaardingen kort na elkaar; Ook wordt over de grens met Colombia gesmokkeld met allerlei goederen, waaronder producten die worden gesubsidieerd door de overheid en alleen in Bolivars (de Venezolaanse munt) kunnen worden aangekocht,zoals voeding en brandstof. Sindsdien gebeurt het overgrote deel van alle betalingen electronisch. Alle betalingen zijn daarom sinds de stroompanne geblokkeerd. Ook de banken zelf ondergaan een blackout.
Hier en daar werken nog een aantal gsm-masten voor bepaalde abonnees, net als enkele radiostations. We horen dat de drie elektriciteitscentrales aan de Guri Dam zouden getroffen zijn. Dat betekent dat 70 procent van het land zonder stroom zit. Later horen we dat 18 van de 24 deelstaten zijn geraakt, net als het noorden van Brazilië en een deelvan Colombia, die eveneens door de Guri-centrales worden bediend. In Venezuela hebben grootschalige stroompannes zich niet meer voorgedaan sinds 1994, er zijn weinig noodgeneratoren.vrijdag 8 maartStraathoekverkopers, die meestal aan de kant van de oppositie staan, klagen dat ze nu niets kunnen verkopen, hun verkoopp is reeds gezakt zijn tot één vijfde vergeleken met vijf jaar geleden. We kopen voor 20 kilogram mondvoorraad – plantanen (bakbananen), bieten, courgetten, uien, een paar groene tomaten en andere groenten, die je niet in de koellast hoeft te bewaren. We weten nog altijd niet wat er echt gaande is. Op de radio spreken ze officieel van ‘sabotage’. De geruchtenmolen heeft het over een ontploffing in turbine 3 van de Guri Dam. Omdat Marco Rubio, Mike Pence en anderen zo ultra-snel reageren worden ze als schuldigen aanzien. Er wordt zelfs beweerd dat Guaidó heeft aangekondigd dat er geen stroom meer zal komen zolang de regering van Maduro aanblijft… aangekondigde schuldbekentenis? Het blijkt een foute interpretatie te zijn van een van zijn tweets. Roddels, roddels…
Vandaag gaan we naar een betoging voor vrouwenrechten? Vijf kilometer te voet naar de Plaza Bolivar in het historisch centrum van de stad. Ondanks het volledige gebrek aan water, stroom en metro komen 300 deelnemers samen. De rest van de dag kleurt paars.zaterdag 9 maartDe stroom komt in de loop van de voormiddag terug. We laden snel al onze apparaten en zijn opgelucht, het herstel begint blijkbaar al. Het duurt echter maar vier uur voor de blackout weer toeslaat. Er is ook nergens water meer, de dakreservoirs zijn overal leeg.
Wij zijn weer op pad naar nog een betoging. Er is er een van de oppositie tegen de regering en een anti-imperialistische voor de regering. Op de oppositiebetoging komen 4 à 5000 mensen samen rond zelfverklaard president Guaidó. Verder in de straat staat een politiecordon. De atmosfeer is geladen: overal Venezolaanse en VS-vlaggen. Overal ook internationale pers, in de menigte, tussen de politie, op de daken. Ze hebben gasmaskers aan als bescherming. Er komen echter geen confrontaties, geen traangas, alleen heel veel lawaai. Het recht op betogen wordt nog steeds gerespecteerd. Daarna gaan we naar de anti-imperialistische betoging, voor de regering. Daar stromen ongeveer 10 à 15.000 mensen samen. We marcheren van het Colegio de Ingenieros tot in de buurt van Miraflores, het presidentieel paleis, ongeveer 3 kilometer. De sfeer is relax, de politie blijft kalm. Ik kan ongehinderd op een signalisatiepaneel kruipen enkele meters boven de menigte. De veiligheidsdiensten van de president daarentegen vallen me tweemaal lastig. In deze betoging zijn geen buitenlandse journalisten te zien. Partijdigheid van de westerse media? Zonder twijfel.
Het is een hele prestatie, deze twee betogingen. Zonder metro is de stad volledig verlamd. Guaidó en zijn westerse bondgenoten schreeuwen het uit voor de hospitalen en de bevolking…en zeggen dat het allemaal de schuld is van de regering.
De hypothese van sabotage wordt bevestigd. Men heeft het over hacking van de informaticasystemen van de elektriciteitscentrales. Er waren blijkbaar geen ontploffingen. Nog steeds geen stroom, geen gsm-netwerk, nergens in Caracas is er stromend water. We horen zeggen dat het herstel van de stroom in het oosten al begonnen is.zondag 10 maartDe spanning stijgt bij iedereen. Er is nog steeds geen stroom en geen leidingwater. De mensen van het collectief waar we verblijven discussiëren over de dringendste zaken. Zij praten ook over de nood aan communicatienetwerken en solidariteitsverbanden in de toekomst. Hoe functioneren zonder technologie? Zonder water? Zonder elektronische communicatiemiddelen? Iedereen wordt zich nu bewust van zijn individuele én collectieve afhankelijkheid van technologie. Nauwelijks 20 jaar geleden deed iedereen het nog zonder.
De mensen gaan zo weinig mogelijk op stap door de stad. De sfeer is eerder kalm maar iedereen is wel gestresseerd. We wilden morgen (maandag) vertrekken naar de deelstaat Lara. Die plannen worden uitgesteld. Er is toch geen mogelijkheid om af te spreken, geen drinkwater en we kunnen niet eens eten kopen zonder geld. Om 21:30 uur is er terug stroom in onze wijk, om 4 uur ’s morgens was die er al in Catia, in het westen van de stad. Internet werkt even later ook terug. We beginnen vrienden te bellen om te vragen hoe het er mee gaat. In de rest van het land werkt het net nog niet. Mensen zoeken naar nieuws over wat daar gebeurt. Voor ons heeft de blackout 79 uren geduurd.
De regering kondigt levering van drinkwater af met vrachtwagens. Die hebben we echter nooit gezien. Het gesubsidieerde voedsel wordt terug verdeeld evenals de CLAP-dozen (Comités Locales de Abastecimiento y Producción – Lokale Comités voor Levering en Productie). Een CLAP-doos bevat ongeveer 15 kilogram met allerlei voedsel, groenten vers en in blik, vlees, pasta, brood, kruiden, zout, suiker). Die dozen zijn nu meer dan ooit nodig.maandag 11 maartDe president kondigt een nationale feestdag af voor morgen. De informatie wordt duidelijker nu elektriciteit en internet terug beschikbaar zijn en onderhouden worden. We geloven echter niet dat het herstel reeds stabiel is en blijven bepaalde voorzorgsmaatregelen nemen. Water is er nog altijd niet. Dat wordt kritiek.
Meer in het algemeen vernemen we dat één thermische centrale zondag in de deelstaat Bolívar werd gesaboteerd. Niet geïdentificeerde personen hebben ze in brand gestoken. Die informatie hebben we uit een rechtstreekse bron, buren die familie die naast de centrale wonen. Een andere directe bron bevestigt dat de softwareprogramma’s voor elektriciteit en water onder permanente cyberaanvallen lijden. Telkens ze terug worden ingeschakeld, worden de controleservers aangevallen. De energiecentrales aan de Guri Dam werken wel, maar ook daar worden de software- en controleservers voortdurend gehackt. Bovendien werden verschillende waterdistributieknooppunten fysiek gesaboteerd en worden die controleservers eveneens voortdurend aangevallen.
De sabotageclaims van de Maduro-regering lijken te worden bevestigd door getuigenissen. De schuldigen, wie ze ook zijn, voeren een vuile oorlog, die de hele bevolking treft, zonder enig onderscheid. Caracas en het hele land zitten zo al drie dagen zonder elektriciteit.
Men moet goed beseffen dat bijna alle betalingen hier elektronisch worden uitgevoerd. De banken waren tot vanmorgen compleet uitgeschakeld, vier dagen zonder betalingen. De prijzen voor verse producten daalden ondertussen, naar een derde in vier dagen tijd. En toch hebben de mensen nog steeds niet de middelen om te betalen. Wanneer tijdens de voormiddag de bankautomaten terug beginnen te werken, staan er snel lange wachtrijen verschijnen voor de banken.
Er is echter nog steeds geen water. Het leger wordt gemobiliseerd om de openbare waterkranen te controleren en speculatie te voorkomen. Verkopers van drinkwater klagen en zeggen dat ze niet genoeg water zullen kunnen verkopen door deze anti-speculatie-controle. Dit is een paradox op zijn toppunt. Desalniettemin zijn de rijen voor waterbevoorrading gigantisch. Met 5 personen besteden we de ochtend met water halen in de bergen rond Caracas. Anderen van het collectief staan in de wachtrij voor drie vaatjes drinkwater bij een handelaar. Eén van hen klaagt over de controle van het leger.’s Avonds nemen we deel aan de distributie van CLAP-dozen, die heel rustig en goedgemutst doorgaat. De mensen blijven ongelooflijk kalm onder de gegeven moeilijke omstandigheden.dinsdag 12/03Vandaag is dus een nationale feestdag. We gaan terug water halen in de bergen. Weer een halve dag op stap met vijf mensen om een huis met 11 mensen te voorzien van water. We komen terug met 150 liter bronwater dat er een beetje geel uitziet.
Nieuws en analyseartikelen zijn er ondertussen in overvloed. Sommige zijn uitstekend zoals dit artikel Apagón en Venezuela: ¿super iguanas o cyber-ataque? (Blackout in Venezuela: superleguanen of cyberaanvallen?) De watercrisis gaat maar door en elektriciteit ontbreekt nog steeds in de westelijke staten. Rond 13 uur horen we de aankondiging van de heropstart van het waterpompsystemen van de stad. Blijkbaar hebben de noordelijke buurten er enkele. Wij hebben er nog geen, misschien morgen?
De druk vanuit de VS en enkele Europese landen is nog steeds even groot. De internationale pers is nog steeds bevooroordeeld. De sabotage wordt bevestigd, maar de westerse media beschuldigen de overheid van wanbeheer. We feliciteren de westerse persagentschappen, zij zijn de beste propagandamachine ter wereld!
Deze cyberaanvallen zijn crimineel. Ze veroorzaken enorme schade aan de economie, maar ook aan de sociale bewegingen. De hele bevolking zonder onderscheid wordt hier door getroffen. Dit is een vierde-generatie oorlog, zoals ze hier zeggen. De gevolgen komen bovenop de reeds rampzalige gevolgen van de doorgaande economische oorlog: de economische blokkade van de VS en Europa. Merk op dat dit allemaal illegaal is volgens het internationale recht.
Wat betreft de beschuldigingen in de westerse pers van 18 sterfgevallen in ziekenhuizen tijdens de black-out: Indien in België een vergelijkbare stroomuitval zou plaatsvinden, zouden er ook doden zijn; Het valt dus te verwachten dat er nu elke dag doden vallen in de ziekenhuizen. En dan zijn er ook de vroegtijdige sterfgevallen of sterfgevallen van mensen die het normaal zouden hebben overleefd als er stroom was geweest. En inderdaad, een deel zijn gestorven door het ontbreken van noodgeneratoren in sommige ziekenhuizen. En zij die er één hadden, hadden andere problemen, zoals een kinderziekenhuis in Caracas waar de noodgenerator werd gesaboteerd net voor de black-out …
Is het geen tijd om over deze sabotage te praten in de westerse pers? Dergelijke partijdigheid van de media kan slechts één doel hebben: de sabotage verdoezelen en doorgaan met de propaganda tegen de regering. Ook al is de Venezolaanse regering verre van goed georganiseerd en niet onpartijdig, rechtvaardigt dit allerminst het veroorzaken van deze humanitaire crisis. Ze praten over dictatuur? Alle vergaarde getuigenissen en onze ervaringen laten niet toe te zeggen dat hier een dictatuur heerst… We zien dergelijke ernstige verdraaiingen trouwens ook in Europa, in de berichtgeving over onze sociale bewegingen, de gele hesjes, het politiegeweld, de repressie van de actie in Notre Dame des Landes… Wij zijn deze dodelijke, individualiserende, culpabiliserende en destructieve neoliberale propaganda beu.