Op 1 januari vierden de Cubanen feest. Zestig jaar geleden verdreven ze dictator Batista. Deze keer vierden ze de revolutie temidden een belangrijke bevraging, want Cuba is klaar voor een nieuwe grondwet en elke Cubaan kan eraan meewerken. Op 1 januari 2019 vierden de Cubanen zestig jaar Cubaanse Revolutie. Op 1 januari 1959 stootte de Cubaanse bevolking onder leiding van Fidel Castro en Che Guevara de Cubaanse dictator Batista van zijn troon. Met enkele honderden rebellen versloegen ze het best getrainde leger van het continent. Ze verjoegen de Amerikanen van hun eiland en slaagden erin om – met vallen en opstaan – een samenleving uit te bouwen waar de mens primeert boven de winst.

Een van de snelle successen van de revolutie was de strijd tegen analfabetisme. Drie jaar na de start van de revolutie was Cuba vrij van analfabetisme. Dat was het resultaat van een intense campagne waarin ongeveer een miljoen Cubanen betrokken waren.659.000 amendementenVandaag werkt Cuba aan een nieuwe grondwet. En ook daar wordt elke Cubaan bij betrokken. Tussen half augustus en eind november 2018 werden over het hele land discussies gevoerd over het nieuwe document. Daar namen bijna negen miljoen Cubanen aan deel. Er vonden 133.000 vergaderingen plaats in gemeenten, in bedrijven en binnen de sociale organisaties. Er kwamen ook een pak voorstellen van de meer dan 700.000 Cubanen die in het buitenland wonen en die ook in verschillende landen bijeenkwamen om zich over de teksten te buigen.

Lees verder onder de fotoAlles samen werden meer dan 659.000 amendementen ingediend. Zestig procent van de artikelen van het nieuwe voorstel van grondwet werd gewijzigd. Een proces van een enorme omvang, dat de hele bevolking in dialoog en in beweging bracht.

Stap vooruit voor homohuwelijkEen van de artikels die gewijzigd werden, heeft betrekking op het homohuwelijk. Het oorspronkelijke nieuwe grondwetsartikel hierover was erg progressief, maar bleek het onderwerp te zijn van heel wat discussies. Omdat de Cubaanse maatschappij er nog niet klaar voor is, werd gekozen voor een neutrale omschrijving van het huwelijk, dat wel de deur open laat voor verdere discussies over het homohuwelijk binnen de familiewet. Dat is een stap vooruit tegenover de huidige grondwet die het huwelijk nog beschouwt als een verbintenis tussen een man en een vrouw.

Een ander belangrijke wijziging is het artikel dat voorziet in de rechten van een gearresteerde. De rechten van elke verdachte zowel voorafgaand aan het verhoor als tijdens wordt nu beter beschermd. Zo heeft elke verdachte vanaf het moment van arrestatie en tijdens het eerste verhoor recht op een advocaat. Dat komt overeen met de Salduz-wetgeving die in België in 2011 werd ingevoerd.

Daarnaast is het nu ook voor natuurlijke en juridische personen mogelijk om klacht in te dienen bij de rechtbank als de overheid de grondwettelijke rechten van die personen schendt.

Revolutie vindt zichzelf opnieuw uitDe voorbije weken werd de tekst opnieuw besproken, maar dit keer rekening houdend met alle amendementen, en in overleg met grondwetsdeskundigen en academici uit verschillende disciplines. Er werd een nieuw voorstel goedgekeurd, waarover zal gestemd worden in een referendum op 24 februari.

Ondertussen blijven de Cubaanse president Miguel Diaz-Canel en zijn ministers de bevolking betrekken. Ze leggen op tv verantwoording af voor hun werk en bezoeken werkplekken en buurten in alle provincies. Zo moedigen ze zelf de voortdurende dialoog met de bevolking aan.

De Cubaanse Revolutie – zestig lentes jong – komt helemaal in beweging rond dat grondwetshervormingsproces en vindt zich op die manier voor de zoveelste keer opnieuw uit. Artikel overgenomen uit SolidairAuteur Isabelle Vanbrabant