In september 2017 raasde orkaan Irma door Cuba. De schade was enorm. De gevolgen van klimaatverandering zijn voelbaar in Cuba. Maar het Caribische eiland blijft niet bij de pakken zitten. Met een 100-jarenplan: Tarea Vida, maakt het zich klaar voor de toekomst.
De langetermijnvisie van Cuba staat in schril contrast met het beleid van kapitalistische landen“Cuba heeft een zeer belangrijke les geleerd”, verklaarde Dalia Salabarría Fernández, één van Cuba’s belangrijkste klimaatwetenschappers. Ons eiland heeft duizenden kilometers laaggelegen kusten en ligt precies op het pad van Caribische orkanen. Aangezien de klimaatverandering het aantal orkanen zal doen toenemen, zal het eiland nog een versnelling hoger moeten schakelen om toekomstige rampen het hoofd te bieden.
De stijgende zeespiegel vormt voor Cuba de grootste uitdaging. De kusterosie is vandaag al veel erger dan wat wetenschappers voorspeld hadden. Stormen drijven de stijgende zeeën verder landinwaarts en vervuilen de kustwateren en het akkerland. Klimaatverandering is niet morgen, maar vandaag.
Irma zet klimaatplan op de agendaIn het voorjaar van 2017 keurde de Cubaanse Ministerraad “Tarea Vida” (Project Leven) goed. Een 100-jarenplan waarin maatregelen worden uitgestippeld om Cuba te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Door Cuba’s beperkte economische manoeuvreerruimte, leek het erop dat de uitvoering van het plan nog lang op zich zou laten wachten. Irma bracht het plan in stroomversnelling.
Het plan verbiedt de bouw van nieuwe huizen in bedreigde kustgebieden. Het neemt ook maatregelen voor inwoners van gemeenschappen die door de stijging van de zeespiegel moeten verhuizen. Daarnaast roept het plan ook op tot een herziening van het landbouwsysteem waarbij de productie van gewassen in door zout verontreinigde gebieden voortaan elders gebeurt. Het plan benadrukt de noodzaak om de kusten te beschermen, onder meer het behoud van mangrovegebieden.
Een duurzaam klimaatbeleid dat ver in de toekomst kijktHet Cubaanse plan onderscheidt zich van dat van andere landen. Het plan heeft de ambitie om Cuba voor te bereiden op de klimatologische veranderingen in de volgende eeuw. De langetermijnvisie van Cuba staat in schril contrast met het beleid van kapitalistische landen die zich al te vaak laten leiden door multinationals voor wie kortetermijnwinsten belangrijker zijn. Zij hebben geen belang bij een desinvestering van hun fossiele industrie of bij grootschalige initiatieven voor milieubehoud. In Cuba hebben diezelfde multinationals veel minder vrijspel en kijken beleidsmakers vooral naar de behoeften van de bevolking.
Het plan krijgt wereldwijd erkenning voor de wetenschappelijke basis en de belangrijke rol die Cuba’s eigen wetenschappers krijgen in het overheidsbeleid. Een heel ander verhaal dan dat van Cuba’s grote buur de Verenigde Staten, waar Trump klimaatverandering zelfs ontkent.
Greenmapping: ook de bevolking doet meeCentro Félix Varela, de Cubaanse partner van G3W en Cubanismo.be, werkt mee aan het 100-jarenplan van Cuba op lokaal niveau. Dat doen ze met een unieke en participatieve methode: greenmapping. Met deze methode brengen de inwoners van een wijk zelf hun lokale milieurijkdom in kaart. En dat mag je letterlijk nemen. Gewapend met een grondplan en in papier uitgeknipte symbooltjes verkennen ze hun buurt. Iedere waardevolle ecologische, sociale en culturele locatie krijgt een symbool.
Mensen leren zo hun eigen leefomgeving beter kennen, problemen opsporen en er samen met de lokale overheden oplossingen voor te zoeken. Het gaat om heel concrete zaken: een waterput die vervuild is, een speelplein dat aan vernieuwing toe is, de ontdekking van een vergeten waardevol stukje bos, enz. De methode is ook een ideaal instrument om mensen bewust te maken van een gezond leefmilieu en de rol die iedereen in de gemeenschap daarbij kan spelen door zelf het heft in handen om samen met overheidsinstanties problemen aan te pakken.
Steun het groene project in Cuba via de PaascampagneJaarlijks organiseren G3W, samen met Cubanismo.be, de Paascampagne. Met de opbrengst van de paaseitjesverkoop steunen we de duurzame projecten van Centro Félix Varela en de solidariteitscampagnes met Cuba in België.
Wil je aan de slag en paaseitjes verkopen bij je familie, vrienden of collega’s? Neem dan contact op: kasper@cubanismo.be of 02/209 23 65. Een zakje van 200 gr fairtrade eitjes kost 5 euro, je kan kiezen tussen fondant, witte of melkchocolade. Leer meer over onze campagne