“Nos están matando” (ze vermoorden ons), “están disparando a la gente” (ze schieten op de mensen), … De getuigenissen en beelden op sociale media over wat in Colombia gebeurt, geven koude rillingen. Wat is er aan de hand?
Net als in de rest van de wereld heeft de coronapandemie ook in Colombia zwaar toegeslagen. Tijdens deze zware gezondheidscrisis, die enorme gevolgen heeft voor de bevolking, wil de regering van president Duque een aantal hervormingen doorvoeren.
Om de financiële puinhoop aan te zuiveren, wil de regering een lening bij het IMF loskrijgen en wil Duque toetreden tot de OESO. Om dat te kunnen waarmaken, moeten er besparingen en “hervormingen” komen.
De eerste hervorming betreft de belastingen. De crisis zou de staat zwaar onder druk zetten, waardoor een belastinghervorming zich zou opdringen. Maar die extra belastinginkomsten worden blijkbaar vooral bij de gewone mensen gezocht. Onder meer de BTW op voedingsproducten zou stijgen, hoewel Duque en zijn ministers dat in de media heel vaak hebben ontkend.
Maar het gaat niet alleen over belastinghervormingen. Er ligt ook een hervorming van de arbeidsmarkt, de gezondheidszorg en het pensioensysteem op de planken. Op het moment dat de bevolking platgeslagen is door de derde golf van de pandemie, komt de uiterst rechtse regering met deze besparingsrondes aanzetten.
Nationale stakingHet was de spreekwoordelijke druppel. Het idee dat het hervormingsplan van de regering Duque in het Congres gestemd zou worden, was voldoende om honderdduizenden mannen en vrouwen, jongeren en ouderen – wanhopig door werkloosheid, armoede en soms gewoon honger – op straat te krijgen.
De pandemie heeft de armste lagen van de bevolking immers al zeer zwaar getroffen. Veel mensen kunnen niet gaan werken en zitten zonder inkomen. Anderen moeten thuis blijven, ziek of in quarantaine, weer anderen moeten ten koste van hun gezondheid aan het werk, vooral in de ”essentiële bedrijven”. De bescherming is daar meestal ontoereikend. Wie niet kan werken, heeft geen inkomen en lijdt honger.
Sociale strijd in Colombia in tijden van Covid-19Een werkneemster van de “Trabajadores Renumeradas del Hogar”, bij ons vergelijkbaar met werknemers in de sector van de dienstencheques, vertelt dat de eigenaar van het huis waar zij werkte, besliste dat ze niet mag komen werken omwille van het risico op besmetting. Zo kwamen zij en haar gezin zonder inkomen te zitten. Gelukkig kwam op dat ogenblik ook de vakbond in actie en werden acties ondernomen opdat ook deze werknemers zouden kunnen overleven.
Het beloofde hulpgeld om de grootste noden te lenigen, blijft door corruptie onderweg hangen en bereikt in veel gevallen niet de behoeftige gezinnen, die daardoor op zichzelf en hun familie zijn aangewezen.
Dat alles – de groeiende armoede, de corruptie van de overheid en de gezondheidsramp – maakte de situatie explosief. Rond 28 april werd dan ook massaal gehoor gegeven aan de oproep tot de “Paro Nacional” (de nationale staking).
Buitensporige repressieBij de manifestaties zijn mensen van alle leeftijden, beroepen en sociale sectoren. Colombia zit op het hoogtepunt van de derde golf van de pandemie, dagelijks worden duizenden burgers erdoor geteisterd. De betogers lopen dus een groot risico op besmetting.
Colombiaans vredesakkoord leidt ironisch genoeg tot meer geweldIn de straten van Bogotá, Medellín, Pamplona en zeker in Calí woedt een echte oorlog. Sociale media worden overspoeld met alarmerende berichten en video’s over aanvallen van het leger en de ESMAD (oproerpolitie) op vreedzame manifestaties: 726 arbitraire aanhoudingen, 28 mensen vermoord, 234 gewonden, 5 verdwenen personen, 12 mensen met oogletsels en 6 vrouwen die verkracht werden, dat is het bilan na 5 dagen van onvermoeibare manifestaties. De regering is voor deze schendingen van de mensenrechten verantwoordelijk. Zij stuurde de politie, de ESMAD en het leger de straat op.
De eisen van de demonstrantenBij de protesten zijn het vaak jongeren die het voortouw nemen. Zij zien geen toekomst in dit Colombia van corruptie, uitbuiting en geweld. Zij willen opnieuw een Colombia waar het goed is om te leven. Een Colombia dat respect heeft voor zijn bevolking en zorgzaam omgaat met zijn rijkdommen, in plaats van ze uit te verkopen aan veelal Noord-Amerikaanse multinationals.
Waar in het begin de woede zich vooral richtte op de vooropgestelde belastinghervorming en de corruptie, is na het ongenadige optreden van de ESMAD en het leger tegen de betogers de centrale eis van de betogers nu het ontslag van de regering en de president. Ook de ontbinding van de ESMAD en de bestraffing van de verantwoordelijken voor het politiegeweld worden nu geëist.
Een regering die leger en politie met oorlogswapens erop uitstuurt om de straten schoon te vegen, die de ordetroepen “helden” noemt, zelfs na het vermoorden en verwonden van tientallen manifestanten, die al jaren de rijksten van het land en de multinationals ter wille is, ten koste van de eigen bevolking… de betogers willen dat die regering verdwijnt. Ze willen ook dat de arme bevolking een minimumloon krijgt. Want heel wat mensen en hun gezinnen komen niet rond en leven in armoede, ook al combineren ze verschillende informele jobs.
Eerste overwinningenOndanks de brutale repressie blijven de mobilisaties doorgaan. Vandaag, 5 mei, wordt opnieuw opgeroepen tot een nationale staking. De inheemse beweging en boerenorganisaties zijn massaal onderweg naar de steden om de mobilisaties te vervoegen.
Ondertussen bereikte de mobilisatie enkele eerste overwinningen. Het voorstel van belastinghervorming werd voorlopig ingetrokken. Maandag nam de Minister van Financiën ontslag. De druk op de regering neemt met de dag toe. “Ze nemen ons alles af, zelfs onze angst”, stond te lezen op een pancarte in de straten van Bogota.
Overgenomen van Solidair