Bolivia: tijd voor zelfkritiek

In verschillende analyses werd de staatsgreep in Bolivia aan de kaak is gesteld en na de bloedige balans van meer dan dertig doden en duizend gevangenen, is het tijd om de fouten te analyseren die zijn gemaakt in de Boliviaanse revolutie. Die fouten waarop de staatsgreepsplegers zich hebben gestort.

Zo voorkomen dat hetzelfde gebeurt in het politieke en electorale scenario dat de komende maanden zal plaatsvinden is nodig.

Deze (zelf)kritische analyse vertrekt van het meest absolute engagement voor het veranderingsproces dat Bolivia gedurende 13 jaar heeft doorgemaakt, en van de loyaliteit aan MAS-IPSP en zijn leider Evo Morales, altijd vergezeld van Álvaro García Linera.

We kanten ons tegen elk pervers gebruik van kritiek, zoals dat gebeurde door bepaalde sectoren van centrumlinks, of door sommige Latijns-Amerikaanse feministen. Die revolutie moet je mee gemaakt hebben, je moet ze kennen vanuit de modder van het militeren, en kan niet zomaar bekritiseerd worden vanuit de academische wereld of vanuit een vermeende neutraliteit, zeker niet als die kritiek dient om uiteindelijk een staatsgreep te rechtvaardigen.

Er wordt dezer dagen veel gepraat over Evo’s vermeende fout om in 2016 zijn herverkiesbaarheid te forceren. Zelfs een ambtenaar die al vele jaren overheidsgeld achterover drukt, schrijft: “

Dat is de omvang van de schade die onze democratie heeft geleden door de poging van voormalig president Evo Morales om zich te laten herverkiezen.” De eerste grote fout was om mensen zonder enig engagement in de staatsstructuren te benoemen die bij de eerste tegenwind hun kar keerden en de coup-regering steunen of ze op zijn minst zonder verzet tolereren. De MAS-IPSP werd voor hen een instrument van sociale pormotie dat bovendien doordrenkt was met corruptie.

De idealen laten verwateren via deze middelmatige ambtenaren, om vanuit een liberaal standpunt met de middenklasse te willen spreken, was een tweede bepalende fout. In plaats van die functionarissen in te schakelen in de beweging, werden ze in hun conservatisme versterkt. De focus had altijd op de basis, de oorspronkelijke inheemse boerenbeweging, moeten liggen en niet op de middenklasse, die al verloren was omdat zij niet alleen de directe voordelen van de veranderingen niet zagen, in tegenstelling tot de populaire sectoren, maar tegelijk ertegen werden gepolitiseerd door de media.

De derde fout was het vertrouwen in de media, die vandaag allemaal de staatsgreep rechtvaardigen en in de economische elites van Santa Cruz, die de regering wel steunden zolang ze krachtig was, maar snel van kamp veranderd.

De vierde fout was het vertrouwen in de OAS: Denken dat het Ministerie van Koloniën van het Imperium ons gelijk zou geven vermits er geen fraude was gepleegd. We werden al lang geleden gewaarschuwd dat het imperialisme zoiets nooit doet, maar we hebben het niet geleerd. Deze fout is uiteindelijk doorslaggevend geweest voor de staatsgreep, samen met het overdreven vertrouwen in de politie (structurele staatsgreep) en het leger.

De vijfde fout, die terug gaat naar het begin, was niet het referendum rond Evo’s herverkiesbaarheid zelf, maar wel het moment waarop dat werd gehouden: een jaar na de overwinning met 61% en de zwakke communicatie over het waarom ervan: afronden wat begon met een duidelijke agenda van 0% armoede en 100% rechten in 2025, Bolivia’s tweehonderdjarige verjaardag.

Dat resulteerde in de referendumoverwinning van de rechtervleugel die van buitenaf verplicht geünificeerd werd, met slechts 51-49%. Ze kon winnen dankzij de grootste vuile oorlogscampagne in de Boliviaanse geschiedenis en massaal nepnieuws. Zij zijn de antidemocraten . De regering is altijd op zoek gegaan naar juridische en constitutionele formules om de herverkiezing van de enige leider die samenhang en eenheid van de zo heterogene sectoren waaruit het MAS-IPSP bestaat, mogelijk te maken.

Wat te doen?

Twee fronten gaan nu open. Een eerste om de brute staatsgreep, die zoveel Boliviaans bloed heeft gekost, aan de kaak te blijven stellen. alle schendingen van de mensenrechten aan de kaak te stellen en de terugkeer van Evo Morales naar Bolivia te bewerken om zo de verschillende sectoren die in de MAS vertegenwoordigd zijn, binnen het plurinationale parlement, te verenigen.

Ten tweede om de oorspronkelijke vlaggen van het veranderingsproces, die nooit mochten gestreken zijn, opnieuw te hijsen. Kandidaten moeten er vanaf het begin bij betrokken zijn geweest, de kern die u nooit in de steek laat, die in de straten van Bolivia tegen de staatsgreep hebben gevochten of loyaal zijn geweest aan Evo toen alles instortte.

Het is over duidelijk zijn dat zij deze staatsgreep niet hebben gepleegd, met medeplichtigheid en onder impuls van de VS, om nu de macht in april bij verkiezingen over te dragen. Het is daarom noodzakelijk ons voor te bereiden op een tocht door de woestijn, zoals de Kirchnerbeweging deed in Argentinië, of die van Correa in Ecuador. Het is aan het parlement om zich te verzetten en de loopgraven uit te bouwen en zoveel mogelijk gemeenten en gouverneurs te winnen waaruit dan zal blijken dat de MAS-IPSP de grootste politiek-electorale macht in het land blijft.

Misschien moeten we nadenken of de staatsgreep in Bolivia mede het resultaat is van een overmaat aan democratie die een gebrek aan kansen op sociale vooruitgang voor de historisch geprivilegieerden heeft veroorzaakt, maar ze is ongetwijfeld ook een onderdeel van de imperialistische strategie waarbij gas, en vnl. lithium (nvdr: onontbeerlijk voor (auto-batterijen), een grote rol speelt.

Telesur

Blijf op de hoogte. Schrijf je in op onze nieuwsbrief.

Restez informé. Abonnez-vous à notre newsletter.