Het Internationaal Tribunaal tegen de Blokkade van Cuba vond plaats in Brussel op 16 en 17 november en hoorde tientallen getuigen uit de Europese en Cubaanse burgermaatschappij. Het oordeel was duidelijk de blokkade tegen Cuba is in strijd met het internationaal recht.
Het Internationaal Tribunaal over de Blokkade van Cuba werd gehouden in het Europees Parlement in Brussel. Foto: Zoe Alexandra
“Kameraden, mijn eerste woorden zijn voor het Palestijnse volk dat lijdt onder een ware genocide door Israël met de medeplichtigheid van de Noord-Amerikaanse regering, dezelfde die ons al meer dan 60 jaar blokkades oplegt.” Met deze woorden gaf Homero Acosta, de secretaris van de Nationale Vergadering van Cuba en lid van de Staatsraad van Cuba, het startsein voor de sessies van het Internationaal Tribunaal tegen de Blokkade van Cuba.
Het tribunaal in het Europees Parlement in Brussel werd georganiseerd door het Cubaanse Instituut voor Vriendschap met de Volkeren en Links, een parlementaire groep in het Europees Parlement. Het tribunaal heeft de gevolgen besproken van de economische, commerciële en financiële blokkade die de Verenigde Staten de afgelopen 60 jaar aan Cuba hebben opgelegd. Het richtte zich op de manier waarop de blokkade het internationaal recht en ook de mensenrechten van zowel de Cubaanse als de Europese bevolking schendt. De intensivering van de blokkade door Cuba aan te merken als een staat die terrorisme steunt door de Verenigde Staten was ook een belangrijk element.
De rechters die het tribunaal voorzaten waren onder andere de Duitse expert in internationaal recht Norman Peach, lid van de Democratic Jurists Society en professor, Dimitris Kaltsonis, lid van de Lawyers College of Portugal, Ricardo Joao Duarte, voorzitter van de National Lawyers Guild Suzanne Adely, schrijfster en journaliste Daniela Dahn, en de specialist in internationaal recht Simone Dioguiardi.
Foto: Zoe Alexandra
De aanklagers die de openingsargumenten presenteerden bestonden uit Jan Fermon van de Lawyers College of Brussels, Nana Gyamfi van de National Conference of Black Lawyers of the United States en Antonio Segura van de Lawyers College of Madrid.
Tijdens de zittingen van het tribunaal hoorden de rechters, naast de argumenten van de aanklager, mondelinge en schriftelijke argumenten van leden van het Europees Parlement, leden van de Europese en Cubaanse burgermaatschappij, wetenschappers, Cubaanse solidariteitsactivisten, vertegenwoordigers van het bedrijfsleven in Europa, Cubaanse kankerpatiënten, journalisten, feministische activisten en vele anderen wier leven en levensonderhoud beïnvloed zijn door de vele verschillende onderdelen van de blokkade van de VS tegen Cuba. De diversiteit aan economische en sociale sectoren die vertegenwoordigd waren onder degenen die argumenten naar voren brachten in het tribunaal, spreekt tot de expansieve en extraterritoriale aard van de blokkade die al zes decennia duurt – en breekt met de mythe dat de blokkade enkel en alleen Cubaanse politieke leiders treft.
De blokkade tegen Cuba belemmert de vooruitgang van mensen overal ter wereld
In haar openingspleidooi als aanklager verklaarde de advocate en rechtenactiviste Nana Gyamfi: “De blokkade heeft een onevenredig negatief effect gehad op Cubaanse vrouwen en mensen met een handicap. De blokkade heeft de kloof tussen mannen en vrouwen vergroot en vrouwen belemmerd in het bereiken van hun doelen voor zichzelf en hun families. Vrouwen als primaire verzorgers en zorgverleners worden getroffen door de gevolgen van het embargo op de Cubaanse gezondheidszorg. Cubanen met een handicap ondervinden ook onevenredig veel schade omdat de blokkade hen de toegang ontzegt tot apparatuur en software die sociale integratie en persoonlijke autonomie mogelijk maakt en hun levenskwaliteit verbetert.”
Tijdens het tribunaal keken de deelnemers ook naar een videogetuigenis van artsen en familieleden van kinderkankerpatiënten in Cuba die enorme moeilijkheden hebben ondervonden bij de toegang tot noodzakelijke, levensreddende behandelingen vanwege de beperkingen die de blokkade oplegt. De gezondheidswerkers in de video lieten zien dat ze moeite hebben om toegang te krijgen tot voldoende medische benodigdheden en werkapparatuur, die essentieel zijn om hun patiënten kwalitatief goede zorg te kunnen bieden. Degenen die hierover en over verschillende andere kwesties getuigden, benadrukten dat deze situatie niet noodzakelijkerwijs ontstaat door een gebrek aan beschikbare middelen om dergelijke benodigdheden of behandelingen aan te schaffen, maar door de beperkingen op financiële transacties.
Dit probleem werd herhaald door Europese ondernemers die getuigden voor het tribunaal. Degenen die proberen zaken te doen, te investeren of te handelen in Cuba, zijn niet alleen vaak niet in staat om banken te vinden om hun transacties uit te voeren, maar ze hebben ook te maken gehad met vergeldingsmaatregelen zoals het annuleren van kredietlijnen. Dit was het geval voor de Spaanse zakenman Juan Francisco Fernández Campaña, die op 16 november getuigde voor het tribunaal.
Peter Mertens, van de Partij van de Arbeid van België (PVDA), sprak in het contextualiseringsgedeelte van het tribunaal en veroordeelde de onderdanige houding van Europa ten opzichte van de VS. Hij verklaarde: “Men kan niet soeverein zijn en tegelijkertijd blijven luisteren naar de bevelen van Washington. Elk land dat beweert soeverein te zijn moet zijn eigen relaties aangaan en zich niet onderwerpen aan de illegale dwang- en strafpraktijken van de Verenigde Staten. Europa moet zijn eigen weg gaan en volledige betrekkingen met Cuba aangaan.”
Foto: Zoe Alexandra
Hij voegde eraan toe: “De samenwerking tussen de Europese Unie en Cuba is een win-winsituatie op vele niveaus, waaronder wetenschap. Een Europese verordening, bekend als de “blokkeringswet”, stelt dat “bedrijven niet gemachtigd zijn om Amerikaanse wetten toe te passen die sancties opleggen, inclusief tegen Cuba.” Banken mogen dus geen overschrijvingen naar Cuba blokkeren of sancties opleggen. Toch doen de meeste Belgische banken dat. Dit moet en kan stoppen.”
Belinda Sánchez, een Cubaanse wetenschapper en een van de makers van het Soberana COVID-19 vaccin, getuigde en sprak over de vele manieren waarop Cuba’s wetenschappelijk onderzoek en ontwikkeling ernstig wordt beperkt door de blokkade. Het feit dat Cuba in wezen geen aankopen mag doen op de Amerikaanse markten betekent dat het beperkte toegang heeft tot noodzakelijke materialen voor onderzoek en een prijsverhoging van minstens 20% voor het verkrijgen van materialen van andere markten.
Sánchez benadrukte ook dat de blokkade zelfs het bereik van Cuba’s wetenschappelijke vooruitgang beïnvloedt, omdat veel banken hun betalingen voor patenten en wetenschappelijke publicaties niet accepteren omdat ze van Cubaanse banken komen. Ze legde uit: “Niet betalen voor een patent heeft als direct gevolg dat het patent in dat gebied verloren gaat, waardoor het gekopieerd wordt en Cuba mogelijk markten verliest. Niet betalen voor een wetenschappelijke publicatie heeft als direct gevolg dat de publicatie uit het tijdschrift wordt verwijderd en dat het de auteurs verboden wordt om er nog in te publiceren.”
Ze benadrukte: “Jaren van onderzoek gericht op de gezondheid van de mens wordt vernietigd. Alleen al in mijn instelling hebben we momenteel een betalingsachterstand van 24 publicaties over het onderwerp kankerimmunotherapie, waarvan sommige ouder zijn dan 4 jaar.”
De hierboven genoemde getuigenissen zijn slechts een kleine greep uit het soort argumenten dat gedurende de twee dagen werd gehoord op basis waarvan de rechters die het tribunaal voorzaten hun uitspraak deden.
De blokkade schendt het internationaal recht
In de slotzitting van het tribunaal op 17 november oordeelden de rechters dat de blokkade in strijd is met het internationaal recht en de universele normen voor vreedzaam samenleven.
Ze benadrukten ook dat de economische, commerciële en financiële blokkade door Washington in strijd is met het Handvest van de Verenigde Naties, waarin de soevereiniteit van de landen is vastgelegd, de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en overeenkomsten van de Wereldhandelsorganisatie, naast andere normen.
Na het horen van de argumenten van de aanklager en de getuigen over de menselijke en economische schade van de blokkade, herinnerde de rechtbank eraan dat de Verenigde Staten dit unilaterale systeem van dwangmaatregelen al meer dan 60 jaar toepast, wat de levensomstandigheden van een heel volk, zijn ontwikkeling en de prestaties van de verschillende sectoren van de samenleving beïnvloedt.
De beslissing van de magistraten weerspiegelt ook de extraterritoriale reikwijdte van de blokkade, een component die in strijd is met het internationaal recht, de ongerechtvaardigde aard van de belegering en de intensivering ervan met de opname van het eiland op de lijst van staatssponsoren van terrorisme.
In het advies dat de rechters lazen, werd er ook op gewezen dat de blokkade in strijd is met het Internationaal Verdrag inzake Economische, Sociale en Culturele Rechten van 1966. Het verwijst ook naar het Verdrag inzake de voorkoming en de bestraffing van genocide van 1948 en de mogelijkheid dat de vijandigheid van Washington en haar vastberadenheid om systematische collectieve schade te veroorzaken onder dit misdrijf vallen.
Het internationale tribunaal drong er bij de Verenigde Staten op aan om de blokkade tegen Cuba te beëindigen en getroffen bedrijven en burgers te compenseren.
Terwijl de belangrijkste partner van de VS, Israël, flagrante schendingen van het internationaal recht blijft begaan met zijn genocidale aanvallen op Gaza en het Palestijnse volk, vragen velen zich af op wie het internationaal recht van toepassing is. Totdat de formele en bindende tribunalen zullen oordelen over de misdaden begaan door de VS en haar bondgenoten, zullen de rechtbanken van het volk blijven oordelen en zal het georganiseerde volk gerechtigheid eisen op straat.
Foto’s: Zoe Alexandra
