Stemming in VN tegen de blokkade

De internationale gemeenschap veroordeelt opnieuw de VS-blokkade tegen Cuba. Op 1 en 2 november bogen de lidstaten van de Verenigde Naties zich opnieuw over het voorstel van resolutie van Cuba om de opheffing te eisen van de VS-blokkade tegen het eiland.

187 landen stemden voor de opheffing van de blokkade (185 in 2022), 2 stemden tegen (VS en Israël), 1 land (Oekraïne) onthield zich (2 in 2022). Cuba behaalt hiermee alweer een diplomatieke overwinning. Aan alle solidaire krachten nu om die veroordeling ook in daden te doen omzetten.

UITHONGEREN, TOT WANHOOP DRIJVEN EN DE REGERING OMVERWERPEN

De economische, commerciële en financiële blokkade van Cuba vormt het centrale onderdeel van het Amerikaanse beleid ten aanzien van het eiland sinds de triomf van de revolutie in 1959.

Het doel, zoals beschreven door Lestor Mallory, ambtenaar van het VS-ministerie van Buitenlandse Zaken in een memorandum in april 1960, was om “honger, wanhoop en de omverwerping van de regering te veroorzaken”.

Het beleid gaat veel verder dan het opschorten van de handel tussen VS-burgers en bedrijven en Cuba. In plaats daarvan streeft het naar een zo breed mogelijke extraterritoriale toepassing van zijn eigen wetgeving, waardoor Cuba zeer moeilijk handel kan drijven met andere landen en het land effectief wordt geïsoleerd van de rest van de wereld.

JOE BIDEN IN HET SPOOR VAN DONALD TRUMP

De afgelopen jaren is de blokkade tot ongekende hoogte opgevoerd, waarbij Donald Trump tijdens zijn presidentschap nog eens 243 harde nieuwe sancties en maatregelen heeft ingevoerd.

De overgrote meerderheid daarvan is gebleven onder president Joe Biden. Hieronder valt ook de totaal onterechte opname van Cuba op de lijst van Staatssponsoren van Terrorisme (SSOT), een afscheidscadeau van Trump toen hij in 2021 zijn ambt neerlegde.

Door op die lijst te staan, wordt Cuba uitgesloten van internationale banktransacties en wordt het steeds moeilijker om basisbehoeften zoals brandstof, voedsel, medicijnen en hygiëneproducten aan te kopen. Vijfenveertig internationale banken beëindigden onmiddellijk hun betrekkingen met Cuba toen het land op de lijst werd geplaatst.

MILJARDENVERLIES VOOR CUBA

Als gevolg daarvan hebben de Cubanen sindsdien te maken met een steeds moeilijkere economische situatie. Voedseltekorten, lange rijen en een gebrek aan medicijnen hebben het land in de ergste economische en humanitaire crisis ooit gestort.

In een rapport van het Cubaanse ministerie van Buitenlandse Zaken (Minrex) n.a.v. de stemming in de VN, wordt de omvang van de gevolgen van de blokkade voor Cuba en zijn bevolking in één jaar tijd in grimmige termen beschreven. Alleen al van 1 maart 2022 tot 28 februari was er 5 miljard dollar schade.

Tegen de huidige prijzen bedragen de gecumuleerde verliezen, over de zes decennia van blokkade heen, bijna 160 miljard dollar. Wat betekent dit voor gewone Cubanen?

GEVOLGEN VOOR ONDERWIJS, LANDBOUW EN GEZONDHEIDSZORG

Op het gebied van onderwijs ondervindt Cuba extreme moeilijkheden om basisbenodigdheden voor scholen, zoals boeken en lesmateriaal te voorzien.

Meer dan 110.000 leerlingen hadden alleen al in deze periode geen complete set schriften. Een voorbeeld van de extraterritoriale aard van de blokkade:  het University College London kon geen computerapparatuur verzenden voor een gezamenlijk project met de Jose Antonio Echeverria faculteit van de Technologische Universiteit in Havana.

Cuba’s landbouwsector is ook ernstig getroffen: de toegang tot voorraden, grondstoffen en technologieën die nodig zijn voor de ontwikkeling van de moderne landbouw is zeer beperkt. Het Canadese bedrijf Cypress View Land heeft onlangs een graanproductieproject in Cuba stopgezet omdat het bang was voor rechtszaken, omdat het ook actief is in de VS. Dit, naast talloze andere voorbeelden, heeft geleid tot een scherpe daling van de nationale voedselproductie en bijgedragen aan tekorten op het hele eiland.

In de gezondheidssector bedragen de verliezen in een jaar, bijna 240 miljoen dollar. Dit heeft een verwoestende invloed gehad op de gezondheid van de Cubaanse bevolking, ondanks de kracht van Cuba’s internationaal gerenommeerde gezondheidssysteem. De kindersterftecijfers zijn verslechterd, van ongeveer 5 sterfgevallen per duizend levendgeborenen in 2019 tot 7,5 per duizend in 2022. Het Minrex rapport belicht het geval van een zesjarig meisje wiens strijd tegen kanker in gevaar kwam door de blokkade.

WOORDEN EN DADEN

“Hoewel het mogelijk was om haar de chemotherapie te geven” ,aldus het rapport, “kon ze geen lomustine krijgen, het medicijn bij uitstek voor de behandeling van vergevorderde tumoren van dit type”.  Ze heeft nu een terugval. Voor dit meisje, net als voor veel andere Cubaanse kinderen, is de blokkade van hun land een kwestie van leven of dood.

De internationale gemeenschap blijft eensgezind in haar verzet tegen het afgedwongen isolement van Cuba. De Britse regering stemde ook deze week bij de VN vóór de resolutie van Cuba.”

BELGIE STEMT TEGEN DE BLOKKADE MAAR …

De Britse regering zal de Verenigde Staten opnieuw oproepen om de blokkade te beëindigen, omdat ze die als “schadelijk en contraproductief” bestempelt en zegt dat ze “de levensstandaard van de Cubaanse bevolking negatief beïnvloedt en de economische ontwikkeling van het land belemmert”. Mooie woorden, maar de Britse regering moet meer doen om de blokkade tegen te gaan en Britse bedrijven en particulieren die handel willen drijven met Cuba te beschermen, zegt de Cuba Solidarity Campaign

Hetzelfde kunnen wij van België zeggen. Ons land stemt tegen de blokkade, maar neemt geen concrete maatregelen. Minister van Buitenlandse betrekkingen Hadja Lahbib schrijft op haar website:

“Cuba maakt momenteel een van de ergste sociaal-economische crisissen door sinds het begin van de revolutie, met tekorten aan voedsel, medicijnen en brandstof, door de versterking van het Amerikaanse embargo en de gevolgen van de covid19 pandemie, door de internationale context maar ook door het uitblijven van economische hervormingen.

In deze context heeft de economische, commerciële en financiële blokkade die de Verenigde Staten aan Cuba hebben opgelegd, een nefaste invloed en tast het duidelijk de levensstandaard van de Cubaanse bevolking aan.

Elk jaar stemt België, net als de hele Europese Unie, in de Verenigde Naties voor de resolutie die oproept tot beëindiging van dit embargo.

Wij menen dat buitenlandse handel en investeringen een cruciale rol kunnen spelen om Cuba op het pad van modernisering, hervorming en duurzame groei te brengen en het land te helpen zijn economische moeilijkheden te overwinnen.

Daarom meent België, net als de EU, dat de opheffing van de blokkade de economische hervormingen doeltreffender kan maken en de openstelling van de Cubaanse economie kan vergemakkelijken.

Dit betekent niet dat wij niet bezorgd zijn over de mensenrechtensituatie in Cuba, met name in de nasleep van de gebeurtenissen van juli 2021 en in het bijzonder de harde uitspraken van de Cubaanse rechtbanken.

Daarom herhalen wij onze oproep aan de Cubaanse regering om politieke gevangenen vrij te laten en haar burgers internationaal erkende burgerlijke, politieke en economische rechten en vrijheden toe te kennen.

Meer in het algemeen moet Cuba ervoor zorgen dat de justitiële, economische en sociale hervormingen daadwerkelijk worden uitgevoerd. De bezorgdheid van de Cubaanse bevolking en de vervulling van het legitieme verlangen van het Cubaanse volk naar meer mogelijkheden om deel te nemen aan de opbouw van de toekomst van het land moeten tot uiting komen.”

België kant zich dus wel tegen de blokkade, maar vanuit een filosofie om de “openstelling van de Cubaanse economie” te bevorderen. Met andere woorden, de blokkade belet ons om daar zaken te doen en Cubaanse markten te veroveren.

Daarnaast is er natuurlijk de oude politieke cultuur van inmenging onder het mom van de mensenrechten. De Belgische regering – die zelf al meer dan eens is veroordeeld voor mensenrechtenschendingen van bijvoorbeeld haar gevangenisbevolking – ontkent dat de Cubanen alle internationaal erkende grondwettelijke rechten genieten – én die bij referendum goedkeurden, wat in België nog nooit is gebeurd – en bemoeit zich met de Cubaanse rechtspraak. Stel je voor dat Cuba ons land zou op de vingers zou tikken omdat het Belgische gerecht vakbondsmensen veroordeelt voor hun vakbondsacties … België veroordeelt de harde straffen tegen de relschoppers die in juli 2021 in Cuba de straat opgingen, maar had geen problemen met de Franse aanpak van het vakbondsprotest tegen de pensioenhervormingen waarbij verschillende (zwaar)gewonden vielen … Frankrijk is natuurlijk niet Cuba of Iran, landen die blijkbaar gemakkelijk ter orde mogen geroepen worden.

STEUNBETUIGINGEN IN DE VN

Op 1 november stelde de Cubaanse delegatie haar rapport voor waarin ze de impact van de blokkade analyseert. Daarna namen verschillende landen het woord om de blokkade te veroordelen: Gabon, Jamaica, Egypte, Congo, Iran, Belize, Barbados, Brazilië (ook in naam van CELAC en de G77+China), Chili, Peru, Namibië, Mexico, Venezuela, China, Zuid-Afrika, Ethiopië, Argentinië, Wit-Rusland, Kenia, Algerije, Vietnam, Tanzania, Angola (ook namens de Beweging van Niet-Gebonden Landen), Maleisië, Dominicaanse Republiek, Rusland enz.

CUBANISMO.BE VOLGT STEMMING OP DE VOET

De Cubaanse ambassade nodigde de Belgische solidariteitsbeweging uit om samen de debatten in de VN te volgen. Cubanismo.be werd er vertegenwoordigd door Olivier Renard.