In Cuba had in 2022 een zwakker dan verwacht economisch herstel, in overeenstemming met de bevindingen voor de regio. Verschillende factoren geven hoop voor het jaar 2023, hoewel de VS-blokkade verwoestende gevolgen blijft hebben.

De meeste cijfers in dit artikel zijn afkomstig van het Nationaal Bureau voor Statistiek en Informatie van Cuba (ONEI). De monetaire gegevens zijn omgerekend in euro’s tegen de officiële koers van 31/12/2022 (1 euro = 25,67 peso).

Zwakke groei2022 was een moeilijk jaar voor de Cubaanse economie. De groeiverwachtingen werden niet beantwoord, hoewel er geen sprake was van achteruitgang. De prijzen van de voornaamste invoer van het land (voedsel en brandstof) zijn aanzienlijk gestegen, terwijl de verwachte middelen hiervoor uitbleven.

Nu de pandemie onder controle was, werd verwacht dat het bbp aan constante prijzen met 4% zou stijgen. De prognose was redelijk, aangezien de stijging van deze indicator in het vierde kwartaal van 2021 en het eerste kwartaal van 2022 bijna 11% bedroeg. Helaas was dit in het tweede kwartaal van 2022 slechts 1,7% en de eerste prognoses wijzen op een stijging van slechts 2% voor het hele jaar. De ECLAC (Economische Commissie van de Verenigde Naties voor Latijns-Amerika en het Caribisch gebied) had voor Latijns-Amerika eerder een groei van 3,2% voorspeld, maar heeft dit cijfer nu teruggebracht tot 1,4%.

Het herstel van het toerisme is veel zwakker dan verwacht. Men hoopte in 2022 2,5 miljoen toeristen te verwelkomen, maar eind november waren het er slechts 1,4 miljoen. Waaronder 428.000 Canadezen, tegenover 1,1 miljoen voor de crisis. De bezettingsgraad van internationale toeristische voorzieningen bedroeg van januari tot september 2022 slechts 14%.

De inflatie blijft het eiland en in het bijzonder de meest kwetsbare bevolkingsgroepen treffen omdat levensmiddelen en niet-alcoholische dranken goed zijn voor bijna 80% van de prijsstijging in oktober 2022. De gemiddelde prijzen stegen tussen januari en oktober 2022 met 29% (45% voor levensmiddelen).

Speculatie, hamsteren en illegale doorverkoop door gewetenloze mensen verergeren de moeilijkheden van de bevolking.

Maar verschillende hervormingen beginnen bemoedigende resultaten op te leveren. Naar verwachting zullen in 2023 60 buitenlandse investeringsprojecten op gang komen. Meer dan 500 bedrijven passen maatregelen toe om de mechanismen voor de loonorganisatie flexibeler te maken, wat positieve gevolgen heeft voor 37% van de werknemers. De productiviteit en het gemiddelde maandloon zijn gestegen.

Er zijn zo’n 6000 kleine en middelgrote ondernemingen opgericht (waarvan 72 staatsbedrijven en 60 coöperaties). Dit leverde 100.000 nieuwe banen op in de dienstensector, de bouw, de verwerkende industrie en de levensmiddelenindustrie. De economie blijft echter grotendeels gedomineerd door de staatssector, die goed is voor 98% van de detailhandel in goederen en diensten. De investeringen zijn tussen dezelfde periodes in 2021 en 2022 met 35% gestegen. Vooral in de industrie, bouw, vervoer en opslag, elektriciteits-, gas- en watervoorziening.

Prognoses voor 2023Cuba verwacht in 2023 een groei van het bbp van 3% (volgens de prognose van de ECLAC voor het Caribisch gebied: 3,1%). Dit resultaat kan alleen worden bereikt met een herstel van de twee motoren die de Cubaanse economie financieren: het toerisme en de export van diensten.

Wat het toerisme betreft is een grote inspanning geleverd door Canadese professionals met een aanbod dat verder gaat dan het gebruikelijke “all inclusive”. De in Cuba sterk aanwezige Spaanse hotelketens Melia en Iberostar zien hun publiek diverser worden. Zij constateren een toename van boekingen uit landen als Duitsland, Spanje, Argentinië en het VK, wat hen hoop geeft op “een geleidelijk en solide herstel”. Beide bedrijven zijn van plan nieuwe hotels te openen op het eiland. Iberostar heeft bovendien een geïntegreerd aanbod met zijn reisdivisie W2M en zijn goedkope luchtvaartmaatschappij World2Fly, die in 2021 met commerciële vluchten naar Cuba is begonnen.

We mogen ook hopen op een herstel van de dienstenexport met de zeer duidelijke verbetering van de economie van bevoorrecht partner Venezuela (+6% in 2022 en +6,5% verwacht in 2023) en het aantreden van Lula Da Silva als president van Brazilië.

Bron: Cuba coopération