Na bijna 500 dagen politieke crisis hebben we sinds 1 oktober 2020 een nieuwe federale regering onder leiding van de liberaal Alexander De Croo. Deze coalitieregering van christendemocraten, socialisten, liberalen, socialisten en groenen moet België tot 2024 besturen.

De vroegere sp.a-fractieleidster Meryame Kitir is de nieuwe minister van Ontwikkelingssamenwerking en de post van minister van Buitenlandse Zaken, Europese Zaken en Buitenlandse Handel is naar ex-premier Sophie Wilmès gegaan.

We lazen het regeerakkoord (officieel het verslag van de formateurs) vanuit onze solidariteit met Cuba en Latijns-Amerika. Pro-Europees buitenlandbeleid“Op internationaal vlak is deze regering een vurig pleitbezorger van de multilaterale samenwerking. De Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen en de Agenda 2030 van de Verenigde Naties staan hierbij centraal.”, schrijven Alexander De Croo en Paul Magnette in de inleiding van het verslag.

Onder de noemer “België, een sterke stem in Europa en de wereld” tekent De Croo de grote lijnen van het toekomstig buitenlandbeleid, gebaseerd “op de verdediging en de bevordering van de rechtsstaat en van de Mensenrechten”, en op de verdediging van de belangen en prioriteiten van het land, natuurlijk.“De federale regering hernieuwt het engagement van België voor een sterk multilateralisme binnen het bevoorrechte kader van de Verenigde Naties en met een bijzondere rol voor de Veiligheidsraad” luidt het verder. De regering De Croo beschouwt de Europese Unie als het beste instrument om de Belgische belangen op wereldschaal te verdedigen omdat die volgens haar het best garant staat voor “een beleid dat optimaal toeziet op de essentiële vraagstukken in verband met het internationaal humanitair recht, de strijd tegen straffeloosheid, de Rechtsstaat en de naleving van de Mensenrechten, en dan met name gendergelijkheid, LGBTQIA+ -rechten, de bescherming van onderdrukte minderheden”. Naast deze principes verdedigt de nieuwe regering ook “een krachtig veiligheidsbeleid” en herbevestigt ze haar trouw aan de NAVO.

Naast de aandacht voor het Midden-Oosten – en het nederzettingenbeleid van Israël – kijkt deze Vivaldi-regering vooral naar Afrika, in het bijzonder Rwanda, Burundi en Oeganda en delen van de Democratische Republiek Congo, Tanzania en Kenia (het Grote Merengebied) en de Sahelregio. Ontwikkelingssamenwerking: Latijns-Amerika als vergeten continentDe laatste twee bladzijden van de 84 bladzijden tellende verslag zijn gewijd aan de ontwikkelingssamenwerking.

De nieuwe regering “hecht belang aan internationale solidariteit en werkt mee aan de realisatie van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties (SDGs)”. Vanaf 2021 “wordt een bindend groeipad uitgetekend en uitgevoerd om de internationaal afgesproken norm van 0,7% van het BNI tegen 2030 te behalen”. En “België behoudt en versterkt haar ongebonden steun in het kader van haar ontwikkelingssamenwerkingsbeleid”.

Verder: “Prioritaire sectoren van het ontwikkelingsbeleid zijn toegang tot kwalitatieve gezondheidszorg, onderwijs, sociale bescherming, waardig werk, steun aan de lokale privésector en recht op voedselzekerheid, kleinschalige landbouw en transitie naar duurzame voedselsystemen.

En: “Omwille van hun respectieve expertise en impactpotentieel ziet de regering, naast de institutionele ontwikkelingsactoren, ook de civiele maatschappij, universiteiten en de private sector als belangrijke partners. De regering blijft de autonomie en het initiatiefrecht van NGO’s erkennen”.“Een duidelijk beleid, met uitgewerkte regionale strategieën voor Centraal – Afrika , West-Afrika (Sahel) Noord-Afrika en het Midden-Oosten”, klinkt het. Over Latijns-Amerika, en dus ook Cuba, lezen we helemaal niets. Vergeet de nieuwe regering een heel continent? België – CubaIn de aanloop van de verkiezingen vroeg de Coördinatie voor de opheffing van de blokkade tegen Cuba de lijsttrekkers om zich uit te spreken over drie stellingen tegenover de VS-blokkade tegen Cuba. Ecolo,Groen, N-VA, PVDA/PTB en sp.a stuurden hun partijstandpunten door. CdH, CD&V, DéFI, MR, Open VLD en PS antwoordden niet.

De partijen kregen drie stellingen voorgeschoteld:1) België en Europa moeten de VS-blokkade tegen Cuba krachtig blijven veroordelen: alle partijen veroordelen de VS-blokkade.2) België en Europa moeten de negatieve gevolgen van de VS-blokkade voor Europa inperken, onder meer door banken te verplichten betalingen naar Cuba te garanderen: hier lopen de antwoorden uiteen van een kort “ja” (sp.a) tot “de extraterritoriale toepassing van de blokkade is illegaal” (PVDA), “mensenrechten primeren boven economische belangen” (Groen en Ecolo) en “aberrant dat Europese en Belgische banken weigeren om humanitaire fondsen naar Cuba te storten” (Ecolo). De N-VA wil de banken niet dwingen en verkiest “slimmere maatregelen om de financiële sector te stimuleren”.3) België moet bij de EU aandringen om bij de Wereld Handelsorganisatie een klacht tegen de VS in te dienen voor blokkering van de handel met Cuba: alle partijen gaan daarmee akkoord, behalve Groen die hierop niet expliciet antwoordt.

Het is bijzonder jammer dat deze standpunten geen expliciete plek in het regeerakkoord hebben gekregen. Hopelijk doen de respectieve bevoegde ministers Wilmès en Ketir dat wel wanneer ze straks hun beleidsnota’s voorstellen.

Hier zijn alvast een paar ideeën:1. De VS-blokkade tegen Cuba is een grove schending van het internationaal recht en van de mensenrechten, met een zware economische en financiële impact op de Cubaanse bevolking.

Ondersteun (zoals de vorige regeringen) dus niet alleen de resolutie tegen de blokkade, die Cuba in 2021 weer zal indienen op de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, maar zet die steun ook om in daden: spreek de VS daarop aan, verdedig de soevereiniteit van Cuba, steun het Cubaanse volk en verdedig Belgische onderdanen en bedrijven die het slachtoffer zijn van de blokkade.2. Eerlijke handel, niet-inmenging in binnenlandse aangelegenheden en wederzijds respect zijn de beste grondslagen voor een succesvolle ontwikkelingssamenwerking tussen België met Cuba.

België kan Cuba helpen om Belgische investeerders aan te trekken en de handel en de culturele en wetenschappelijke uitwisselingen nog meer bevorderen.3. België zou een rol kunnen spelen in de zuid-zuidsamenwerking – de economische en commerciële uitwisseling tussen landen van het zuiden – door bijvoorbeeld samenwerkingsverbanden tussen Cuba en andere landen te helpen financieren.4. Ondersteun de initiatieven die een beter begrip van de Cubaanse realiteit bevorderen en de Cubaanse bevolking, met respect voor haar instellingen en keuzes, materieel willen steunen.

Cubanismo.be en de nieuwe regeringAls onafhankelijke solidariteitsbeweging concentreren wij ons in de eerste plaats op de bevolking in België en ijveren we ervoor om met andere organisaties samen te werken, ook buiten de grenzen en in internationaal verband.

De nieuwe regering verklaart dat ze de civiele maatschappij als een belangrijke partner beschouwt. We komen met plezier eens langs, en we willen zelfs voor heerlijke Cubaanse koffie zorgen.