Cubanismo.be voorzitster, Isabelle Vanbrabant, was in januari in Chili familiebezoek. Vrijdag vertelt ze over het volksprotest daar (ook jij bent welkom!) Chili bevindt zich sinds 18 oktober 2019 in een omwenteling. Miljoenen mensen kwamen er in verzet tegen de rechtse regering van huidig president Piñera.
Wat begon met een protest tegen de prijsverhoging van de metrotickets, groeide uit tot een grootschalig verzet tegen een ultra neoliberale systeem ingezet met de dictatuur van generaal Pinochet in 1973.”
In Chili hoorde ik van familie hallucinante verhalen. Zo is de moeder van mijn schoonbroer vorig jaar aan kanker overleden. Vorige maand kreeg hij pas telefoon van het publiek hospitaal. De onderzoeken en de kuren die vorig jaar werden aangevraagd, waren eindelijk beschikbaar. Te laat.
Veel kritiek komt er ook op de private pensioenfondsen. Zij berekenen de uitbetaling van de pensioenen op basis van een geschatte leeftijd van 110 jaar !?, waardoor je jaarlijks natuurlijk minder krijgt uitbetaald. Wel ‘kassa kassa’ voor de verzekeraars wanneer een ‘klant’ sterft aan pakweg 70 jaar. De levensverwachting ligt in Chile onder de 80 en bij de armsten nog veel lager.
Vandaag wordt in onze pers niet vaak meer gesproken over de protesten. Die zijn inderdaad minder massaal dan in november, maar gaan wel onverminderd door. Iedere dag zijn er protesten met barricades in de grote Chileense steden. De studenten slaagden er tot 2 maal toe in om de toelatingsproeven voor de universiteit (PSU) te boycotten. Alle bewegingen maken zich klaar voor een nieuwe golf van grootschalig protest vanaf eind februari, da’s het begin van het schooljaar in het secundair, en vooral voor 8 maart, internationale dag voor de rechten van de vrouw. De vrouwenbeweging staat sterker dan ooit in Chili. De krachtdadige streetperformance tegen verkrachting (El violador eres tu ) van het collectief Las Tesis, dat sindsdien de wereld veroverde, is daar een symbool van.
De woede zit diep en wordt breed gedragen. Bij heel veel mensen die ik ontmoette is er een groot respect voor de manifestanten van de eerste linie: ‘La primera linea’. Zij zijn het die de confrontatie met de Chileense ordediensten aangaan. Ik heb ze meermaals in Valparaiso gezien tijdens de dagelijkse blokkades. Het zijn vooral piepjonge activisten, maar ook families. Iedereen zegt dat ze zo moedig zijn omdat ze niets te verliezen hebben. Ze zijn grotendeels afkomstig uit de SENAME (Servicio Nacional de Menores) , da’s de Bijzondere Jeugdzorg in Chili. Het zijn jongeren die uit huis geplaatst werden omwille van verslaving, ziekte, mishandeling en bittere armoede. Ze staan officieel onder bescherming van de overheid, maar niemand kijkt naar hen om. Zij zijn het die het traangas en de rubberen kogels opvangen.
Er broeit iets in Chili en we hebben het laatste ervan nog niet gezien. Heel veel Chilenen hebben ook het gevoel dat de regering hem gewoon in het gezicht uitlacht. Het werd als een overwinning van de protesten gezien dat de minister van binnenlandse zaken Chadwick werd ontslaan. Hem werd verboden om gedurende 5 jaar een regeringspost op te nemen. Piñera, benoemde hem toch en wel tot de leider die het ganse proces richting nieuwe grondwet gaat bewaken…. Die nieuwe grondwet is zowat één van de basiseisen van de protestbeweging. Dat het weer een same old boy is, die dit proces bewaakt, belooft niets goeds.