Na Josse De Pauw is Benny Claessens de tweede acteur die naar aanleiding van zijn werkverblijf in Havana de lezers van Humo vergast op wel erg ongenuanceerde uitspraken over Cuba.
Om te beginnen meent Benny dat elke Cubaan leeft met het dilemma ‘blijf ik hier of zwem ik naar Florida’. Die veronderstelling refereert aan de zeer algemeen aangenomen gedachte dat de enige uitweg uit Cuba de hachelijke ontsnapping per vlot naar Miami is. In realiteit bestaat op Cuba wel degelijk de mogelijkheid om legaal te emigreren. Zo bestaat er een akkoord met de VS dat erin voorziet dat jaarlijks 20.000 Cubanen legaal naar de VS kunnen verhuizen. Daarbij hangt natuurlijk veel af van de ‘goodwill’ van de VS, voor wie illegale bootvluchtelingen politiek onnoemelijk veel interessanter zijn. Elke Cubaan die illegaal het Amerikaanse grondgebied kan bereiken, is (op basis van de Cuban Adjustement Act van 1966) verzekerd van een verblijfsvergunning en wordt beschouwd als ‘politiek vluchteling’, ook al is zijn motivatie vaak helemaal niet politiek. Legale migratie wordt door de VS dan ook niet bepaald aangemoedigd.
Vervolgens stelt Benny dat elke Cubaan die zijn voornoemd dilemma hardop uitspreekt, neergeschoten wordt. Het is nuttig om in dit verband de websites van Amnesty International of Human Rights Watch te raadplegen, of zelfs de sites van de meest fervente anti Castro groeperingen in Miami (bv. www.canf.org). Geen van deze bronnen maakt melding van politieke verdwijningen en moorden of standrechtelijke executies op Cuba. Ook niet van politieke liquidaties in een wettelijk kader. Want op Cuba bestaat nog wel de doodstraf. In 2000 werd een moratorium afgekondigd op de uitvoering daarvan. In 2003 werd dat moratorium doorbroken met de terechtstelling van drie mannen die een ferry gekaapt hadden. Zij werden veroordeeld voor hun misdaad, niet voor hun mening over het regime, wat blijkt uit het feit dat hun medeplichtigen veroordeeld werden tot gevangenisstraffen.
In de periode 2000-2007 werden op Cuba niet meer dan deze drie doodsvonnissen uitgevoerd. In diezelfde periode werden in de VS 416 mensen ter dood gebracht. Ik verdedig geen enkele veroordeling tot de dood, ook niet op Cuba. Maar ik stel mij wel vragen bij de selectieve verontwaardiging. De terechtstelling van de drie kapers leidde tot Europese sancties tegen Cuba. Het is nog altijd wachten op gelijkaardige reacties op terechtstellingen in de VS.
Op Cuba is – zo kunnen we denk ik wel aannemen – zeker in de voorbije zeven jaar niemand neergeschoten omwille van een uitspraak die het regime niet welgezind is. Een klein beetje opzoekingwerk volstaat om spectaculaire maar ongefundeerde uitspraken hierover te vermijden.